Eğitimde nasıl başarılı olunur Onlar; muallimleri olan Allah Rasûlü –sallâllâhu aleyhi ve sellem-’i nasıl dinlediler, nasıl izlediler, nasıl duygu beraberliği içinde yaşadılar, nasıl hâliyle hâllendiler, nasıl ahlâkıyla ahlâklandılar? Tasavvuf da nebevî eğitim metodunu kullanır. Kulun; Allâh’a vuslat yolculuğunda nasıl bir yol izleyeceğini, Hak dostlarının örnek şahsiyetinde sergiler. Demek ki insanın şahsiyet inşâsında en büyük ihtiyacı güzel bir örnek şahsiyet. Bu sebeple de en mühim hizmet, güzel bir örnek olabilmek. Emr-i bi’l-mâruf ve nehy-i ani’l-münker hizmetini önce kendi rûhunda hazmederek hâl ile temsil kıvâmına erebilmek. Bu bir peygamber mesleği, en hayırlı hizmet… Eğitimde muvaffakiyet için muhabbet sermâyesini güzelce kullanmayı bilmek şarttır. Bu da sevmek ve sevdirmekle olur. Talebe hocayı severse, dersi de sever. Eğitimci talebesini severse, onlara daha tesirli bir tâlim ve terbiyede bulunur. Eğitimci, mesleğini severse onda hızla terakkî eder. Zira muhabbet, alâka ve ünsiyeti beraberinde getirir. İnsan neyle ünsiyet ederse; onu öğrenir, onu anlatır, onunla olur. O HÂLDE MUHABBETİN ESÂSI NEDİR? Muhabbet, iki kalp arasındaki bir nevî cereyan hattıdır. Karşılıklı akımı sağlayan bu hat, eğitim söz konusu olduğunda hoca ile talebe arasındadır. Ailede baba ile evlâdı, anne ile çocuğu arasındadır. Bu hat; ne kadar güçlü olursa karşılıklı hâl ve şahsiyet transferi, in’ikâs ve insibağ o nisbette artış gösterir. Eğitimde muvaffak olmanın birinci şartı; sevilen bir eğitimci olmaktır. Sevilen eğitimci de, muhabbeti kullanmayı bilendir. Nasıl ki ham bir demire şekil vermek için onu ateşe koyup yumuşatır ve sonra çekiçle döver iseler, gönüller de muhabbet ateşiyle yumuşatılmadan kolay kolay alıcı hâle gelemez. Muhabbet dolu bir gönülden gelmeyen ifadeler, gönüllerde bir tesir meydana getiremez. Peygamber Efendimiz’in fârik vasfı; sevilen bir eğitimci olmasıydı. Ashâbı O’nu çok seviyordu. O’na; “Anam-babam, canım Sana fedâ olsun yâ Rasûlâllah!” diye hitâb ediyorlardı. O’na hayvanât, nebâtât ve cemâdât bile âşıktı. Hurma kütüğü O’nu nasıl seviyordu ki, hicrânına dayanamayıp ağladı. Sahibinden eziyet gören deve; gelip O’nun merhametine, şefkatine sığındı. Muhabbetin bir safha ilerisi dostluktur. DOSTLUK NASIL MEYDANA GELİR? Dostluk, sevenin sevilende kendi husûsiyetlerini görmesinden kaynaklanır. Peygamber Efendimiz –sallâllâhu aleyhi ve sellem– de sahâbîleriyle böyle bir muhabbet ve dostluk bağı tesis etmiştir. Bunun neticesinde de sahâbe nesli; nebevî ahlâk ile ahlâklanmış, Allah Rasûlü’nün hâliyle hâllenmiş, insanlık semâsının yıldız şahsiyetleri olarak muhteşem bir fazîletler medeniyeti inşâ etmişlerdir. Muhabbetli bir eğitimci-talebe münasebeti, fizikteki birleşik kaplar misâlidir. Fakat eğitimde muvaffak olmak için muhabbet de tek başına kâfî değildir. Eğitimcinin anlatabilme kabiliyeti, talebenin de anlama kabiliyetinin olması lâzımdır. Bu takdirde talebe; kabiliyeti nisbetinde, hocasıyla aynîleşmeye kadar varan bir istifâde imkânına kavuşur. Meselâ; Peygamber Efendimiz’in ashâbı içinde O’nunla aynîleşme istikametinde en çok mesafe alan talebesi Ebûbekir Sıddîk –radıyallâhu anh– idi. Rasûl-i Ekrem –sallâllâhu aleyhi ve sellem– Efendimiz’in kalbî istîâbı bizim idrâkimizin çok çok ötesindedir. Hazret-i Ebûbekir Efendimiz’in kalbi de kendi istîâbı kadarıyla da olsa Efendimiz’in kalbî duyuşlarıyla aynîleştiği içindir ki hakkında, âyet-i kerîmede; «ikinin ikincisi» buyuruldu.
