Yağda Eriyen Vitaminler Nelerdir ,Özellikleri, Görevleri

Yağda Eriyen Vitaminler

VİTAMİN NEDİR?

Vücuttaki hayati fonsiyonlarımızın düzenli bir şekilde sürdürülmesi için vitaminlere ihtiyaç duyulur. Bilimsel araştırmalarda latince kelimeler kullanıldığından " vita " kelimesinin buradaki anlamı da " yaşam " demektir.

Vitaminler suda eriyen ( C, B grubu vitaminleri ) ve yağda eriyenler ( A, D, E, K vitaminleri ) olmak üzere ikiye ayrılır. Suda eriyen vitaminlerin fazlası idrar ile dışarı atılırken, yağda eriyen vitaminlerin fazlası karaciğerde depolanır.

Vitaminler sağlığımız açısından olmazsa olmazlarımızdır. Bu sebeple kendi içinde bir çok çeşidi olan bu vitaminleri yeterli düzeyde almak gerekir.

Yediğimiz ve içtiğimiz birçok besin, çeşitli vitaminleri barındırmaktadır. Şimdi sizlere yiyecek ve içeceklerin hangi vitaminleri barındırdığı ve vücudumuz üzerinde etkisi hakkında bilgilendirmek istiyorum.

YAĞDA ERİYEN VİTAMİNLER

A VİTAMİNİ

• Büyüme ve gelişmenin sağlanabilmesi önemli bir vitamindir. Özellikle hamilelik döneminde anne adaylarının A vitaminini yeterli miktarda alması gerekir. A vitamini ayrıca bağışıklık sisteminin güçlenmesi, cildin genç kalması, görme duyusunun gelişimi ve saçlar için oldukça önemlidir.
• Cildi güneşin zararlı etkilerine karşı korur.
• Vücutta antioksidan olarak görev yapar. Böylelikle hastalıklara karşı vücudun savunma mekanızmasını çalıştırır.
• İdrar yollarındaki dokuların sağlıklı bir şekilde sürdürebilirliğini sağlayarak enfeksiyonlardan korur.
• Kötü bir beslenme alışkanlığınız var ise A vitamini eksikliği baş gösterir. Eksiklikleri durumunda gece körlüğü, bulanık görme, saç dökülmesi, kusma, karaciğer ve kemik hastalıkları gözlemlenmektedir.
• Herşeyin fazlası zarardır. Fazla alınması durumunda zehirleyen tek vitamin A vitaminidir. En büyük belirtisi baş ağrısı, baş dönmesi ve kusmadır.
• A vitaminini fazla aldıysanız; karaciğerde büyüme, deride pullanmalar, iştah kaybı, eklemlerde ağrı, uyku düzeninde bozukluk, baş ağrısı, yorgunluk gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.

A VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR

Kırmızı et,karaciğer, balık, balık yağı, süt ve süt ürünleri, kayısı, portakal, koyu yeşil yapraklı sebzeler, havuç, kayısıi şeftali, mango, bal kabağı, brokolide mevcuttur.

NOT: Kolestrolü olan kişiler A vitamini almak istiyorsa süt ve süt ürünlerini tüketirken az yağlı olanları tercih etmelidir.

D VİTAMİNİ

• Güneş ışığının deriyle teması ile alınabilen bir vitamindir.
• Kemik ve kas yapısının hayati fonksiyonlarını sürdürebilmesi için gerekli bir vitamindir. Ayrıca diğer vitaminlerle birlikte iş birliği yaparak bağışıklık sistemini güçlendirdiği gibi kansere karşı da önleyici bir vitamindir.
• Ülkemizde D vitamini eksikliği sıkça gözlenen bir durumdur. Bu sebeple düzenli olarak basit bir kan tahlili vererek eksikliği olup olmadığını bilip ona göre çözüm bulabilirsiniz. İhmali olmaması gereken bir vitamindir. Çünkü küçük yaşlarda alınamadığı durumlarda raşitizm hastalığı , büyüklerde ise osteoporoz ( kemik erimesi ) hastalığı ortaya çıkar.
• D vitamini eksikliği özellikle sık sık doğum yapan kadınlarda, güneşten yararlanamayan ve düzenli beslenemeyen kişilerde görülmektedir. D vitamininin fazla kullanılması durumunda kemiklerde ve eklemlerde kireçlenmeye neden olur. Çocuklarda ise büyüme fonsiyonlarının yavaşlaması, böbreklerde taş oluşumu ve kusma görülebilir.
• D vitamini eksikliği kilo vermeyi zorlaştırır.

D VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR

Karaciğer, yumurta sarısı, tereyağı, balık ve balık yağı gibi besinlerde bulunur. Ancak bunların D vitaminine dönüşmesi için güneş ışığı gereklidir. Güneş ışınlarının dik geldiği bir saatte hergün 15-30 dakika boyunca düzenli güneşlenme yapılmalıdır.

NOT: Pencere camları ve kapalı giysiler güneş ışınlarını engeller.

E VİTAMİNİ

• Sağlıklı bir cilt için harika bir antioksidandır. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Kalbinizin sağlıklı olması açısından oldukça faydalıdır. Kalp krizi geçirmenize engel olur. Çünkü damar sertliğini önler.
• Özellikle erkeklerde spermler için gerekli olan bir vitamindir. Erkeklerde üreme üzerine yapılan araştırmalarda eksikliği durumunda kısırlığa yol açmaktadır.
• E vitamini eksikliği kansere yakalanma riskini artırır ve bağışıklık sisteminizin çökmesine neden olur.
• Ergenlik döneminde her bir bireyin yeterli mi miktarda E vitamini ihtiyacını karşılaması gerekmektedir.

E VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR

Bütün bitkisel yağlarda bulunmaktadır. Fındık, fıstık, ceviz, soya, avokado, pirinç, tam buğdaylı ürünler, baklagiller, brokoli, yumurta sarısında bulunmaktadır.

K VİTAMİNİ

• K vitamini ince bağırsağımızda bulunan yararlı bakteriler tarafından üretilmektedir. Yenilen ve içilen besinler sindirime uğradıktan sonra ince bağırsak bakterileri tarafından K vitaminine dönüştürülür.
• K vitamini diğer vitaminlerde olduğu gibi hayati bir çok fonksiyonlarımızın devamı için oldukça gereklidir.
• Sağlıklı kemik yapısının gelişmesini sağlamaktadır.
• Kanın pıhtılaşmasını sağlar.
• K vitamini eksikliğinde kanın pıhtılaşması gecikir ve damar tıkanıklığına yol açar.

K VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR

Süt ve süt ürünleri başta olmak üzere yumurta sarısı, ıspanak, karaciğer, kuru baklagil, brokoli, çay, yeşil yapraklı besinler ve balıkta bulunur.

UZUN SÜRE ANTİBİYOTİK KULLANIMI VÜCUTTA VİTAMİN YETERSİZLİĞİNE YOL AÇAR. Geç kalmadan aile hekimizden randevu alarak ya da sağlık ocağına giderek küçük bir kan tahlili ile vitamin değerlerinize baktırmayı UNUTMAYINIZ!