Yabancı erkek ve kadının birbirine bakması haram mıdır?

Yabancı olan kadın erkek birbirlerine bakabilir mi?

Nur Sûresinin 30 ile 31. âyetlerinde ayrı ayrı: “Mümin erkeklere bakışlarını kısmalarını …Mümin kadınlara da bakışlarını kısmalarını söyle..” buyrularak hem erkeğin hem kadının gözlerine sahip çıkmaları, harama bakmamaları emredilmiştir. Bu emre göre bir erkek, yabancı bir kadının hiçbir yerine bakamayacağı gibi bir kadın da yabancı bir erkeğin hiçbir tarafına nazar edemez. Peygamber hanımlarından bir şey isteyeceğiniz veya onlara bir soru soracağınız zaman, perde arkasından isteyin ve sorun.”(Ahzâb Sûresi, 33/53) âyetindeki perde arkasından isteme konusunda Elmalılı Hamdi Yazır şöyle der: “Bundan böyle harem farz kılınmıştır ki o zamana kadar Arap’ta âdet değil idi.”Âyette her ne kadar “Peygamber hanımları” şeklinde hususi bir ifade geçse de hükmün umumî olmasına bir mâni yoktur. Yani, buradaki bakma ve konuşmaya karşı tedbir, bütün kadınlara karşı söz konusudur. Peygamber hanımları inananların annesi olduğundan, annelere karşı böyle bir tedbir alınıyorsa, diğer yabancı kadınlara karşı evleviyetle tedbirli olunmalıdır.

Peygamber Efendimiz de harama bakmaktan sakındıran beyanlarda bulunmuş, bir defasında Hz. Ali’ye şöyle buyurmuştur: “Ya Ali! Yabancı bir kadını gördüğünde ikinci defa bakma çünkü ilk bakışın iraden dışındadır ve onda bir vebal yoktur. İkinci defa bakarsan bu, iradenle olduğu için haramdır.”Konuyla ilgili diğer bir hadis ise şöyledir: “Bir kadının güzelliği bir Müslümanın gözüne çarpar da ondan gözünü çevirirse, Cenâb-ı Hak o Müslümana lezzetini kalbinde duyacağı bir ibadet bahşeder.”4 Bir kudsî hadiste ise şöyle buyrulur: "Nazar, Şeytanın zehirli oklarından bir oktur. Kim, bana karşı olan saygı ve korkusundan harama bakmayı terk ederse, ben onun kalbine öyle bir iman veririm ki o imanın tadını kalbinde hisseder.”Konuyla ilgili Bediüzzaman Hazretleri de şöyle demiştir: “Nasıl ki merhume ve rahmete muhtaç bir güzel kadın cenazesine nazar-ı şehvet ve hevesle bakmak, ne kadar ahlâkı tahrip eder. Öyle de ölmüş kadınlar suretlerine veyahut sağ kadınların küçük cenazeleri hükmünde olan suretlerine hevesperverâne bakmak, derinden derine hissiyât-ı ulviye-yi insaniyeyi (insandaki yüce duyguları) sarsar, tahrip eder.”6 Bir kadına bakmanın haram oluşunun elbette bazı istisnaları vardır.

Mesela insan, evlenmeye niyet ettiği kadının yüzüne ve ellerine bakabilir. Nitekim bir defasında Ebû Hureyre (radıyallahu anh), Peygamberimizin yanında bulunurken bir adam gelerek, Ensar kadınlarından birisiyle evlenmek istediğini söyler. Peygamberimiz, “O kadına baktın mı?” diye sorunca, o zat, “Hayır” der. Peygamberimiz tekrar: “Öyleyse git, ona bak, çünkü Ensarın gözlerinde bir şey vardır."buyurur. Bu hususta şehvetle de olsa bakılabileceği kaydı zikredilmektedir. Mesela bir satıcının, alıcı konumundaki kadına bakması, bir güvenlik görevlisinin, iş gereği olarak kadınlara bakması da bu çerçevede değerlendirilebilir. Yine mesela hâkimin veya şahitlerin kadını tanımaları için bakmaları, câizdir çünkü burada bir haksızlığın giderilmesi ve bir hakkın yerine gelmesi bahis mevzuudur.Doktorun, hastasına bakması da ruhsat verilen hususlardandır. Ayrıca, fitne ve şehvet tehlikesi olmadığında, kadının eline ve yüzüne bakılabileceği de zikredilmektedir ki9 bu çok izafi bir şeydir ve insanın nefsine güvenmesi doğru olmadığından her zaman tedbir ister.