Valide Sultan valide sultan Osmanlı Padişahlarına verilen ad. Saray protokolünden Padişah'dan sonra gelirdi. Padişah çocuksa Valide Sultan, "naibei saltanat" ( saltanat vekili )olurdu. Osmanlı hanedanında bu şekilde iki valide sultan vardır. IV. Murat'ın çocuklarından saltanat vekili olan annesi Kösem Mahpeyker valide sultan ve padişahın yeğeni IV. Mehmet'in çucukluğunda saltanat vekili olan annesi Hatice Turhan valide sultan. valide sultanların vezirleri gibi " has" ları vardır.Bunların gelirleriyle geçinirlerdi. Ayrıca kendilerine darphaneden belli bir ödenekte verirlerdi. Topkapı sarayında kendilerine ayrılan bir dairede otururlardı.Valide sultan deyiminin ilk kez III: Murat kendi annesi için kullandı ve bu ünvan yaygınlaştı. bir padişah öldüğü ya da tahtan indirildiği zaman annesi, topkapı sarayından eski saraya gönderilirdi. yeni hükümdarın annesi de, Eski saraydan Topkapı sarayına valide alayı denilen özel bir törenle getirildi. Tanzimattan sonra bu tören geleneği ortadan kalktı.
