Sesli olarak okunan Kuran-ı Kerim’i dinlemek zorunlu mudur; böyle bir durumda namaz kılınabilir mi?

Kur’an okunduğu zaman müslümanın onu dinlemesi gerekir. Çünkü “Kur’an okunduğu zaman ona kulak verip dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin.” (A’raf, 7/204) buyrulmaktadır. Kur’an-ı Kerim okunurken müslümanların konuşmayı bırakıp onu dinlemeleri istenmekle birlikte bunun farz olup olmadığı, farz olması durumunda da bu hükmün mutlak olup olmadığı konusunda farklı görüşler ileri sürülmüştür. Bazı alimlerin görüşüne göre Kur’an okunduğunda onu dinlemek her zaman farzdır.

Bazılarına göre yukarıdaki ayet, farziyet değil tavsiye (nedb) anlamı taşımaktadır. Bazı alimlere göre ise ayet, sadece namazda okunan Kur’an’ı dinlemekle ilgilidir; namaz dışında Kur’an okunurken onu dinlemek ise müstehaptır (Ebüssuûd, İrşad, II, 459). Hanefi mezhebinde ise namaz dışında Kur’an okunurken onu dinlemenin hükmü hakkında iki görüş vardır.

Birine göre bu dinleme farz-ı ayn, diğerine göre ise farz-ı kifayedir. Farz-ı kifaye olduğunu söyleyenlere göre, Kur’an okunan yerde onu dinleyen birileri varsa diğerlerinden sorumluluk düşer. Ayrıca mezhepteki her iki görüşe göre de, Kur’an okunurken, bir mazeret sebebiyle onu dinleyemeyenler sorumlu olmazlar. Özellikle, çarşı ve iş yeri gibi mekanlarda insanlar kendi işleriyle uğraşırken birileri onların yanında Kur’an okuyorsa, dinlemeyenlerin değil, okuyanın günahkar olacağı ifade edilmiştir (İbn abidin, Reddü’l-muhtar, II, 268). Buna göre, başkalarının dinlemesine mani olmadan camide sesli olarak Kur’an okunurken bir kenarda namaz kılmakta sakınca yoktur.