Orucun kısımları Oruç 6 kısma ayrılır: Farz, Vacib, Sünnet, Mendub, Nafile ve Mekruh. Şimdi bunları sırasıyla görelim: 1- Farz Oruç: Ramazan ayı orucunun edası da, kazası da farzdır. 2- Vacib Oruç: Nafile olarak tutulan, sonradan bozulan orucun kazası vacibdir. Nezir oruçları da vacib oruçlardandır. Mesela, "Şu iş şöyle olursa şu kadar gün oruç tutacağım" diye oruç tutmaya söz vermiş bir adamın, dileği gerçekleştiği zaman, bu oruçları tutması vacib olur. 3- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9 ve 10'uncu veya 10 ve 11'inci günleri oruç tutmak sünnettir. Bu oruca Aşura Orucu denir. Hadis-i şerif'te: Aşure orucunun geçmiş yılın günahlarına keffaret olacağı belirtilmiştir. Bu oruç, aşure günü olan Muharrem'in 10'uncu gününe, öncesinden veya sonrasından bir gün ilave ile birlikte tutulmalıdır. Zira yalnızca Muharrem'in 10'uncu günü oruç tutmak mekruhtur. 4- Mendub Oruç: Her kameri ayın 13, 14 ve 15'inci günü tutulan oruçlar menduptur. Bu günlere eyyam-ı biz denir. Her haftanın Perşembe ve Pazartesi günleri ve Ramazan'ı takib eden Şevval ayında 6 gün oruç tutmak da menduptur. Peygamber efendimiz (s.a.v.)’ e Pazartesi günü oruç tutmak hakkında sorulunca, "Bu, benim doğduğum, Peygamber olarak gönderildiğim ve bana Kur'an indirilen gündür" buyurmuştur. Şevval ayında tutulan 6 gün orucu hakkında ise, "Kim Ramazan orucunu tutar da sonra ona Şevval'den 6 gün katarsa, bütün seneyi (sevabca) oruçlu geçirmiş gibi olur" demiştir... Davut Aleyhisselam'ın yaptığı gibi, bir gün oruç tutup bir gün iftar etmek de menduptur. Bu tarz tutulan oruca Savm-ı Davud denir. Peygamber efendimiz (s.a.v.): "Allah indinde en makbul oruç, kardeşim Davud'un orucudur. Bir gün yer, bir gün tutardı" buyurarak ümmetini bu şekilde oruç tutmaya teşvik etmiştir. Şa'ban ayı, oruç tutmak bakımından, en sevablı ve faziletli aylardan biridir. Peygamber Efendimiz, hiçbir ayda, Şa'ban ayındaki kadar çok oruç tutmamıştır. Sebebi kendisine sorulunca şöyle izah etmişlerdir: "Bu ay, Receb ile Ramazan ayı arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Halbuki o, içerisinde amellerin Rabbü'l-Alemin'e arz olunduğu bir aydır. Binaenaleyh, ben, amelimin, oruçlu olduğum halde Cenab-ı Allah'a arz olunmasını dilerim." 5- Mekruh Oruç: Mekruh olan oruçlar ikiye ayrılır: Tenzihen mekruh oruçlar, tahrimen mekruh oruçlar... Muharrem ayının sadece 10'uncu günü veya ilkbaharın başlangıcı olan Nevruz günü yahut da Mehrican denilen sonbahar günü oruç tutmak tenzihen mekruhtur. Ancak Cuma günü oruç tutmak da tenzihen mekruhtur. Cuma günü oruç tutmaktan nehyin sebebi, o günün bir nevi bayram günü olmasıdır. Hadis-i şerif'te, Cuma gününün yeme, içme ve zikir günü olduğu belirtilmiştir. Yalnız Cumartesi günü oruç tutmak da tenzihen mekruh sayılmıştır. Ramazan bayramının birinci günü ile Kurban bayramının dört gününde oruç tutmak ise tahrimen mekruhtur. Bugünlerde oruç tutmayı haram sayan da vardır. Bu sebeble, bunlara haram oruç da denebilir. Bugünleri, Cenab-ı Hak kulları için bayram ilan etmiştir. Nimetlerinden yenilip içilerek Allah'a bol bol şükredilecektir. Bugünleri oruçlu geçirmek ise, Allah'ın nimetlerinden ve ziyafetinden yüz çevirmek manasına gelir ki, bu sebeple bu oruçlar haram veya harama yakın mekruh sayılmıştır. Ara vermeden yani, akşam iftar etmeden 2-3 gün peş-peşe oruç tutmak (ki buna savm-ı visal denir) mekruhtur. Savm-ı visal Peygamber efendimiz (s.a.v.) hakkında caizdi. Zor ve meşakkatli olduğu için, ümmeti hakkında caiz olmamıştır. Bayram günleri de dahil bütün sene boyunca aralıksız her gün oruç tutmak da mekruhtur. Buna savm-ı dehr denir. Bayram günleri oruç tutulmayıp iftar edildiği takdirde ise, bütün sene oruç tutmakta bir beis yoktur. Kocasının rızası ve izni olmadan kadının nafile oruç tutması da mekruhtur. Kocası dilerse, bu orucu bozdurabilir. Ücret mukabilinde çalışan bir işçi veya hizmetçi, ancak yaptığı işe ve hizmete zarar vermemek kaydıyla nafile oruç tutabilir. Şayet tutulan oruç, yapılan işi aksatacaksa o takdirde ücreti ödeyen patron veya işverenden izin almak şarttır. Patron izin verirse nafile oruç tutar, vermezse tutmaz. 6. Nafile Oruç: Yukarıda sayılan vakitler dışında, kerahet olmayan günlerde oruç tutmak ise nafiledir. Nafilenin manası, farz ve vacibden ayrı olarak, hiçbir dini mükellefiyet olmaksızın, sırf fazilet ve sevap için yapılan ibadet demektir.
