NOKTALAMA İŞARETLERİ İki Nokta : ) ** Açıklama yapılacak cümlelerden sonra kullanılır. Konuyu kavramak için şunları yapmalısın: Dersi dinle ve bol bol tekrar yap. ** Tırnak içina alınmış alıntı sözlerden önce iki nokta konur. Babam: "Ben de sizinle gelmem." dedi. ** Yazı içinde bir kişinin konuşmasını gösteren konuşma çizgisinden önce konur. Adama: - Çabuk dışarı çık, dedi. Soru İşareti (?) ** Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna konur. Burada neden bekliyorsunuz? ** Sıralı cümlelerin her ikisinde de soru anlamı varsa soru işareti ikinci cümlenin sonuna konur. Benimle mi kalacaksın, onunla mı gideceksin? ** Bilinmeyen tarihleri göstermek için kullanılır. Rıza Tevfik (? - 1949) Not: Soru işaretinden sonra cümle büyük harfle başlar. Üç Nokta (...) ** Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. Dışarıda yağmur havası, bende bir ağırlık... ** Benzer örneklerin devam ettiğini göstermek için konur. Bahçede her türden çiçek vardı: gül, karanfil, papatya... ** Bir sözün alıntı olduğunu göstermek için kullanılır. "...Az sonra elindeki dosyalarla içeri girdi." Tırnak İşareti (" ") ** Alıntı sözler tırnak içine alınır. "İstanbul gibi bir şehir var mı?" derdi. ** Cümlede vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır. Son yıllarda "internet" sözcüğü dilimize yapıştı. ** Eser adları tırnak içine alınır. Halide Edip'in "Sinekli Bakkaléını okuyorum. Ünlem İşareti (!) ** Şaşma, kızma, acıma, beğenme gibi duyguları içeren cümlelerin veya sözlerin sonuna konur. Ne kadar çok konuşuyorsun! Ay, yine bacağıma ağrı saplandı! **Parantez içinde kullanılan ünlem işareti cümleye alay, küçümseme anlamı katar. Sınıfımızın en çalışkanı (!) Burak'tı. Kısa Çizgi (-) Bu işarete hece birleştirme çizgisi de denir. ** Satır sonuna sığmayan sözcükler bölünürken satırın sonuna konur. ...................okul- dan geliyorum. ** Özel adlara getirilen çekim ekleri satır sonuna sığmıyorsa kesme işareti konur, kısa çizgi konmaz. ........................İstanbul'dan ** Ara sözlerin başında ve sonunda kısa çizgi konur. Anıl -pek sanmam ya- soruları çözmüş. ** Dil bilgisinde ekleri ayırmak için kısa çizgi kullanılır. ki-tap-lar-dan, o-ku-lu-muz ** Aralarında nlam ilişkisi bulnan sözcükler arasına konur. Okul-aile ilişkisi önemlidir. Türk-Rus ilişkileri gerildi. ** Bir olayın başlangıc ve bitiş tarihleri arasına konur. "Birinci Dünya Savaşı (1914 - 1918)" Kesme İşareti (') ** Özel adlara gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılır. Her yıl Antalya'da birkaç ay kalır. ** Rakamlara ve kısaltmalara gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır. 1990'da buraya geldik. Arkadaşı TDK'de çalışıyormuş. ** Şiirlerde ölçüden dolayı ortaya çıkan hece düşmesini göstermek için kullanılır. Karac'oğlan der ki burada durulmaz. Ayraç (Parantez) ** Cümle içindeki açıklamaların, ara sözlerin belirtilmesinde parantez kullanılır. Tanpınar'ın (şair olarak bilinir) hem şiir, hem roman türünde başarılı eserleri vardır. ** Kimi sözcüklerin eş anlamlıları ayraç içinde gösterilir. Eserlerinde çarpıcı tasvirlere (betimleme) yer verir. ** Yabancı sözcüklerin okunuşları parantez içinde verilir. Bizdeki ilk çeviri roman Telemaque (Telemak)'tır. * Tiyatro metinlerinde yapılacak hareketler parantez içinde yazılır. Efendim, izninizle (değneği kaldırır), der.
