TUĞRUL BEY’İN HAYATI Tuğrul Bey Mehmet, Selçuklu İmparatorluğu’nun kurucusu ve ilk hükümdarıdır (? 993-Rey 1063). Babası Mikail, dedesi Selçuk Bey’dir. Kardeşi Çağrı Bey ile dedeleri Selçuk Bey’in gözetiminde yetiştirildiler. Selçuk Bey’ in ölümünden sonra amcaları Arslan Yabgu’nun yanında bulundular. Amcaları tutsak düşünce iki kardeş, Oğuzların başında, Gazneliler ve Karahanlılarla savaşa başladılar. Tuğrul Bey tutsak alındıysa da Çağrı Bey, Karahanlıları yenerek Tuğrul Bey’i hapisten kurtardı. 1030’da Gazneli Mahmut’un ölümü üzerine düzenli ordu birlikleriyle Gazneli topraklarına saldırılar düzenlemeye başladılar, toprak isteğinde bulundular. 1031-1037 arasında süren bu saldırılara, Sultan Mesut gereken önemi vermedi. 1037’de Çağrı Bey, Merv Kenti’ni ele geçirdi. Burada Selçuklular adına hutbe okuttu. Ertesi yıl da Nişapur ele geçirilince, Tuğrul Bey devletin başına getirildi. Kardeşi Çağrı Bey de ordu komutanı oldu. Selçuklu ilerleyişine karşı Sultan Mesut, 1038′ de Horasan’a bir ordu gönderdi. Bu ordu, Serahs yakınlarında ağır bir yenilgiye uğratıldı. Tuğrul Bey batıya yöneldi ve Rey alındıktan sonra, başkent yaptı. 1040’ta iki ordu Dandanakan’da yeniden karşı karşıya geldi. 23 Mayıs 1040’ta yapılan savaşta, büyük Gazneli Ordusu ağır bir yenilgiye uğrayınca Selçuklular geniş bir imparatorluk haline geldiler. Selçuklu Orduları bir yandan İran’da Şiilerle, bir yandan da Bizanslılarla savaşmaya başladılar. Batıya ilerleyen ve komutanlıklarını Çağrı Bey, Kutalmış ve İbrahim İnal gibi beylerin yaptığı bu ordular, İran’ın tümünü kısa zamanda ele geçirdikten sonra, Azerbaycan, Irak-ı Acem ve Irak’ı Arap bölgelerini de topraklarına kattılar. Böylece Abbasi Devleti ile sınırdaş oldular. Bağdat’ta etkinliklerini sürdüren ve halifeye her istediklerini yaptıran Şiilere karşı, tek karşı koyacak güç, Selçuklular idi. Bu yüzden, Halife Kaim Biemrillah, Tuğrul Bey’e elçi göndererek, onun Bağdat’a gelmesini istedi. 1055’te Bağdat’a gelen Tuğrul Bey’i halife coşkuyla karşıladı ve adına hutbe okuttu. Tuğrul Bey, öncelikle hac yollarının güvenliğini sağlayarak Müslüman dünyasında saygınlık kazandı. Ayrıca halifelik merkezini de Şiiler’in baskısından kurtardı. Halife, ikinci kez kurtarıldıktan sonra Tuğrul Bey’e, doğunun ve batının hükümdarı ve dinin direği anlamına gelen bir unvan verdi. Bu arada Tuğrul Bey halifenin kızıyla evlendi. Ölümünden sonra Selçuklu Devleti’nin başına Çağrı Bey’ in oğlu olan yeğeni Alparslan geçti.
