Muahat yani kardeşleştirme Hicret sonrasında Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v)’in göç eden Muhacirler ile Ensarı yani yerli Müslümanları birbiriyle kardeş ilan etmesidir. Kaynaklarda belirtildiğine göre Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v), Enes b. Malik’in evinde veya başka bir rivayete göre Mescid-i Nebevi’de Hicretin birinci yılının ortalarında onları topladı ve ikişer ikişer kardeşleştirdi. Bu sistemin yüklediği sorumlulukları taraflara açıkladı. Kardeşleştirilen kimselerin sayısının kırkbeşer kişiden doksan veya ellişer kişiden yüz olduğu söylendiği gibi, Ensardan biriyle kardeşleştirilmeyen hiçbir muhacirin kalmadığı da rivayet edilmektedir. Kardeşleştirilen kimselerle ilgili listeler kaynaklarda geniş olarak kaydedilmektedir. Kardeşleştirmenin, rastgele seçilen iki kişinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmadığını; bilakis Hicretten itibaren altı ayı aşkın bir süre zarfında Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v)’in Müslümanları iyice tanıyarak, durumlarını inceleyerek ve her çift arasında ortak vasıflar bularak bunu gerçekleştirdiğini belirtmek gerekir. Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v)’in, eşsiz bir sosyal yardımlaşma ve dayanışma örneği olan kardeşleştirmeyi gerçekleştirmesinin gayesi, iş-güç ve servet sahibi oldukları Mekke’de herşeylerini bırakan ve dinleri uğruna doğup büyüdükleri yeri terkeden muhacirleri maddi ve manevi olarak desteklemek, mali sıkıntılarını bir ölçüde de olsa hafifletmeye çalışmak ve öz yurtlarından ayrılmış olmanın vermiş olduğu garipliği ve mahzunluğu gidermekti. Böyle bir faaliyet aynı zamanda muhacirlerle Ensarı birbirine ısındırma, yekvücut olarak kenetlenmelerini sağlama, bilgi ve tecrübelerini birleştirme, ortaklaşa iş yapma ve üretme anlayışını kazandırma amacına yönelikti. Ensar bu konuda büyük bir fedakarlık gerçekleştirdi. Kardeşlerin beraber çalışmak suretiyle mahsule ortak olmaları kararlaştırıldı. Kardeşleştirilenler birbirlerine varis bile olabileceklerdi. Bu müessesenin mirasa ait hükmü Bedir Savaşı’nden sonra nazil olan Kur’an ayeti ile neshedilmiştir. Kardeşlik anlaşması ile, Cahiliye dönemindeki hilfin yerini İslam kardeşliği almıştır. Ancak Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v) cahiliye döneminde haksızlığı önlemek ve yardımlaşmak amacıyla gerçekleştirilen hilfleri de doğru kabul etmiştir. Şu kadar var ki, İslam döneminde ve özellikle Hicretten sonra Müslümanlar arasında dayanışma temin edildiği ve kardeşlik kurulduğu için hilfe gerek kalmadığını açıklamıştır. Muahat sayesinde muhacirlerin Medine’nin yaşayışına daha kolay ve kısa sürede intibakı sağlanmıştır. Mali destek ve varis olma, işin maddi yönüydü. Mesele sadece maddi destekten ibaret değildi; öyle olsaydı, Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v) muhacirlere gerekli yardımın yapılmasını Ensara emreder, onlar da bu emri memnuniyetle yerine getirirlerdi. Fakat bu sistemle işin maddi yönü manevi bir kardeşlikle desteklenmiş oluyordu. Ensar ile muhacirler arasında ortak kimlik oluşturuluyor, zihniyet birliği sağlanıyordu. İçte Yahudi ve münafıklara, dışta ise müşrik Arap kabilelerine karşı anlaşmış ve kaynaşmış bir toplum oluşturuluyordu. Bu daha sonra genişleyerek bütün mü’minleri içine alan genel İslam kardeşliğine dönüşmüştür.
