Lokman Hekim'in İslam dinine göre Peygamber olduğuna ilişkin iddialar bulunmakla birlikte İslam büyüklerinin bütün görüşü peygamber olmadığı yönündedir. Kur'an-ı Kerimde Lokman Hekim'den Lokman Suresi'nde bahsedilir. Allah tarafından Lokman'a hikmet verildiği belirtilir oğluna verdiği nasihatlar anlatılır. Efsaneler Lokman Hekim'in ölümsüzlük iksirini bulduğu yalnız formülü kaybettiğine ilişkin efsaneler mevcuttur. Formülü nasıl kaybettiği ise değişik kaynaklarda değişik şekillerde anlatılır. Bir efsaneye göre içinde ölümsüzlük iksiri bulunan şişeyi köprüden geçerken düşürüp kaybetmiş, bir başka efsaneye göre ise eline yazdığı ölümsüzlük formülü yağmurda silinmiştir. Bir rivayete göre de iksir, Yüce Allah'ın emriyle Cebrail [a.s] tarafından yok edilmiştir. Bir rivayete göre ise Davud Peygamber Lokman'a bir koyun kesmesini vede kendisine en iyi yerinden iki parça et getirmesini söylemiş, Lokman koyunun yüreğini ve dilini getirir. Başka bir gün Davud peygamber [a.s.] kendisine koyunun en kötü yerinden 2 parça et getirmesini söyler. Lokman tekrar yüreğini ve dilini getirir. Davud [a.s] niçin böyle yaptığını sorunca Lokman hekim şöyle cevap verir: (İyilik için kullanıldığında yürekten ve dilden daha iyi bir şey yoktur Kötülük için kullanıldığında da yürekten ve dilden daha kötü bir şey yoktur.) Kur'an'da Lokman: (Andolsun biz Lokman'a: Allah'a şükret! diyerek hikmet verdik. Şükreden yalnız kendisi için şükretmiş olur. Nankörlük eden de bilsin ki, Cenab-ı Hak hiçbir şeye muhtaç değildir, her çeşit övgüye layıktır Lokman, oğluna nasihat vererek: Yavrucuğum! Yüce Allah'a şirk koşma! Doğrusu ortak koşmak, büyük bir zulümdür, demişti ) [Lokman, nasihatlarına sürekli şöyle demişti]: Yavrucuğum! Yaptığın iş [iyilik yada kötülük], bir hardal tanesi ağırlığında dahi olsa ve bu, bir kayanın içinde yada göklerde veya yerin derinliklerinde bulunsa, gene de Allah onu [senin karşına] getirir. Gerçeği Allah, en ince işleri görüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır Yavrucuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış, başına gelenlere sabret doğrusu bunlar, azmedilmeye değer işlerdir küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme Zira Cenab-ı Hak, kendini beğenmiş övünüp duran kimseleri asla sevmez Yürüyüşünde tabii ol, sesini alçalt unutma ki, seslerin en çirkini merkeplerin sesidir] Lokman Hekim, inanışa göre bütün hekimlerin piri, üstadıdır. Her çiçeğin, her otun özelliklerini tanıyan Lokman, ilaç yapar, derilere deva bulunmuş tüm dünyayı dolaşmış, Çukurova'ya gelince ovanın bereket ve güzelliğine hayran olarak Misis'e yerleşmiştir. Çevredeki tüm hastaları iyileştirmiş anık hastalığın ne olduğunu unutan Çukurovalılar, ölümsüz hayatın peşine düşmüşler kendileri için ölümsüzlük ilacını yapmasını istemişlerdir. Çukurova'yı Lokman Hekim adım adım dolaşmış, tüm bitkileri incelemiş bir gece dolaşmaktan yorgun düşmüş ve ulu bir çınarın altında uyuyakalmış bir ara bir ses işitmiş: "Ey Lokman, artık araman bitsin, ben ölümsüz hayatın devasıyım Bundan böyle insanlara ve hayvanlara ölüm yok" Lokman Hekim, sesin geldiği bitkiye doğru yönelerek koparmış. Bu sırada Cenab-ı Allah, Cebrail'e: "Yetiş Cebrail, Lokman ölümsüzlüğe çare bulursa bu insanların hali ne olur?" demiş Bunun üzerine Cebrail, pir-i fani kılığında Misis Havraniye tarafına bir gelmiş, Misis Köprüsü'nün üstünde Lokman Hekimle karşılaşmış Cebrail: [Selamün aleyküm] söyledikten sonra Lokman'ın elindeki kitaba bakmak istemiş, kitabı alıp coşkuyla akan Ceyhan Nehri'ne atmış. Kitabın arkasından Lokman da suya atlamış; ancak bulamamış Yaz gelip sular çekilince, ırmak boyunda aramaya devam etmiş sonunda kitabın yalnızca bir yaprağını, arpa tarlasında bulmuş, bugünkü tıp biliminin, o günkü yapraktan geliştiğine inanılır. Yörede hala, efsanenin izlerine rastlanılmaktadır. Kitabın bulunduğu arpa tarlasının toprağı kutsal sayılır. Çocukların karınları ağrıdığında bu toprağı ısıtıp, beze sararak çocuğun karnına bırakırlardı. İkinci bir Lokman Hekim hikayesi de şöyledir: Lokman Hekim doktor ve eczacıymış, dükkanında her türlü hastalığın derman olan ilaçlar varmış. Hastalar içeri girdiklerinde, hastalıklarına iyi gelecek olan ilaç şişesi sallanırmış bir defasında, içeri bir kişi girmiş yalnız hiçbir şişe sallanmamış Lokman Hekim, bunun üzerine: "Senin hastalığının dermanı yok, öleceksin" demiş Adam ölümden kurtuluşun olmadığını duyunca çok üzülmüş. Her şeyini satmış yanına bir at tüfek ayrıca av köpeği alarak dağlara çıkmış vurduğu hayvanları yiyip, yörüklerden süt, yoğurt alarak yaşıyormuş. Bu sırada hastalığı da iyice artmış Bir ağacın dibine gelmiş, atını bağlayıp köskelmiş o sırada bir yörük kadını, bir tas sütü saylığa koymuş yılanların sütü sevdikleri bilinir tasa yaklaşan bir yılan, sütü içmiş, sonra da zehrini süte kusmuş tas, yemyeşil olmuş. Ağrıları iyice azan adam: "Gidip şu zehri içeyim de ölüp kurtulayım" diyerek zehirli sütü içmiş. Bir müddet sonra ishal olmuş ve kusmaya başlamış, yalnız oldukça hafiflediğini hissediyormuş, ölmek için içtiği zehirden sonra daha iyi olduğunu görmüş, gün geçtikçe iyileşmiş ve hastalığı tamamen geçmiş Lokman Hekim'e gidip: "Sen, bana öleceğimi belirtmiştin Ancak ölmedim" demiş. Bunun üzerine Lokman: (Ben, sana ala ineğin sütünü nereden bulayım, sütü yılana içirip, nasıl tasa kusturayım. Hastalığının çaresi vardı; ancak bu ilacı temin etmek zor olduğu için öyle dedim" diye cevap vermiş, o gün bu gündür tas ve yılanın eczacılık ve tıp biliminin simgesi olması, halk tarafından Lokman Hekim'e dayandırılmaktadır. Şahmeran ve Lokman Hekim Efsanesi Zamanında binlerce yılanın yaşadığı bir mağaraya yanlışlıkla giren bir adam yılanlar tarafından padişahları Şahmeran'a götürülür. Şahmeran adama canını bağışlayacağını yalnız kendisini misafir etmek zorunda olduğunu söyler. Yerini bilen birini özgür bırakarak kendi hayatını tehlikeye atmak istememektedir. Şahmeran ona fazla iyi davranır. Adam bir dediği iki edilmeden bütün ihtiyaçları karşılanarak yaşamakta günlerinin büyük bölümünü Şahmeran'la sohbet ederek geçirmektedir. Ne kadar rahat da olsa gerçek dünyadan uzak bir mağarada süren bu hayattan sıkılan adam bir gün yeryüzüne dönmek için Şahmeran'dan izin ister. Şahmeran adama güveninin tam olduğunu yerini kimseye söylemeyeceğine inandığını belirterek gitmesine izin verir. Yalnız kendisini gördüğü için vücudunun pul pul olacağını bu yüzden vücudunu kimseye göstermemesi gerektiğini de ikaz eder.Yeryüzünde normal hayatına dönen adam Şahmeran'ı gördüğünü hiç kimselere söylemez. Bu esnada padişahın kızı hasta olmuş tedavisi için tüm ülke seferber edilmiştir. Kızın iyileşmesini en fazla isteyenlerden biri ise vezirdir. Gerçek amacı kızla evlenip oğlu olmayan padişahın yerine ülke yönetimini ele geçirmek olan vezir tüm büyücüleri toplayarak bu hastalığa çare bulmalarını ister. Büyücülerden birisi Şahmeran'ın bulunup öldürülmesi ve vücudundan alınacak bazı parçaların kaynatılıp içirilmesi durumunda kızın iyi olacağını belirtir. Şahmeran'ı bulabilmek için de vücudu pullu kimselerin aranması gerektiğini ekler. Vezir ülkedeki herkesi zorunlu olarak hamama götürüp soydurarak Şahmeran'ı gören kişiyi bulur. Adam Şahmeran'ı öldüreceğini vaat ederek mağaraya gider. Şahmeran'a tüm gerçekleri anlattıktan sonra ne yapması gerektiğini sorar. Şahmeran: (Ölümümün senin elinden olacağını zaten anlıyordum) söyleyerek kendisini öldürmesini yalnız bunun gizli tutulmasını ister. Zira öldüğü duyulursa dünyadaki bütün yılanlar insanlardan öç almaya kalkacaklardır. Daha sonra Kuyruğumun suyunu kaynat ayrıca vezire içir ki kısa vakitte ölsün. Gövdemin suyunu kaynat ve kıza içir ki iyileşsin. “Kafamın suyunu kaynat ve iç ki Lokman Hekim olasın" diye ekler. Adam biraz da buruk bir şekilde bunları dinler. Şahmeran yılanlara adamın misafiri olarak gideceğini fazla uzun yıllar dönmeyeceğini kendisini merak etmemelerini söyler ve yeryüzüne çıkarlar. Adam Şahmeran'ın dediklerini yapar. Vezir ölür. kız iyileşir kendisi de Lokman Hekim olur.
