Kurbanın kesilme amacı nedir? Kurban; Allah’ın verdiği her türlü nimete, özellikle hayat nimetine şükür, Allah’ın bedel olarak bu günlerde oğluna koç kesme emrini yerine getiren İbrahim Peygamber’in hatırasını yaşatmak, günahların affı ve hataların yok edilmesi için kesilir. Kurbanın Allah’ı anma ve şükür vesilesi olduğu; kurbanın değeri, kesim usulü, etine yapılacak işlem ve sonuçta kurban kesme davranışının Allah katındaki anlamının ele alındığı peşpeşe ayetlerin ilkinde şöyle belirtilir: “Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerlerine O’nun adını anarak kurban kesmeyi meşrû kıldık. Sizin Tanrınız tek bir Tanrı’dır, O’na teslim olun. Allah anıldığı zaman kalpleri titreyen, başlarına gelene sabreden, namaz kılan, kendilerine verdiğimiz rızıktan sarf eden ve Allah’a gönül vermiş olan kimseleri müjdele. Kurbanlık büyükbaş hayvanları sizin için Allah’ın nişaneleri kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmış dururken (bağlı halde kurban edilirken), üzerlerine Allah’ın adını anın. Yanları üzerlerine düşüp canları çıkınca, onlardan siz de yeyin; istemeyen fakire de, istemek zorunda kalan fakire de yedirin. Şükredersiniz diye onları sizin hizmetinize verdik.” (Hac, 22/34-36)Cahiliye dönemi Arapları, putları için kestikleri kurbanların etlerinden kesip ayırdıkları parçaları, putların üstüne koyar ve kanlarını üzerlerine serperlerdi. Ayet, işte bu davranışı düzeltmek ve Müslümanlara yol göstermek için inmiştir. Hac, 22/34. âyette, her ümmete kurban kesmenin meşru kılındığı, bunun sebebinin de Allah adının anılması olduğu belirtilir. Bu da gösteriyor ki kurban, Allah’ın hatırlanması ve O’nun rızasının kazanılması için emrolunmuştur. Sayısız nimetlere bir şükür vesilesi ve Allah rızasının kazanılması için kurban bir fırsattır. Bu nedenle, Kevser, 107/1-2. ayetlerinde de, Kevser nimetine bir şükran olarak kurban kesilmesi istenmektedir. Allah katında asıl değerli olan, kurbanların etleri ve kanları değil, kurban sahibinin Allah’a olan bağlılığı ve davranışındaki samimiyetidir. Hakikatte, kesilen kurbanın ne eti, ne de kanı Allah’a gerekli değildir. Allah bu vesileyle sadece müminlerin, takvalarına ve takarrub (yakınlaşma) hislerine bakmaktadır. Nitekim bir âyette de “Bu hayvanların ne etleri, ne de kanları Allah’a ulaşacaktır. Allah’a ulaşacak olan, ancak sizin takvanız (tevhide uygun eyleminiz/kulluk bilincine erişmeniz)/emir ve yasaklarına uymanızdır, böylece onları sizin hizmetinize verdi ki, size doğru yolu gösterdiğinden dolayı Allah’ı büyük tanıyasınız. İyilik edenleri müjdele.” (Hac, 22/37) buyrulmuştur. Sâffât, 37/102-109. ayetlerinde de kurban kesmek, sırf Allah rızası için emredilmiştir. Bu emre itaatin ödüllendirileceği de vaat edilmiştir. Ayrıca, Hz. İsmail’in (a.s.) hatırası bizlere ibret olarak bırakılmış ve böylece Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail’in iyi bir namla anılması sağlanmıştır. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) “Kurban kesin! Kuşkusuz bu, babanız İbrahim’in sünnetidir” buyruğu, bu olguyu açıklamaktadır. Ayrıca kurban, işlenmiş bazı günahların affedilmesine vesiledir. Hz. Peygamber (s.a.v.), kurbanı kesilecek olan Hz. Fâtıma’ya “Kalk, kurbanının yanına git ve onu izle. Onun akıtılan ilk damlasıyla, senin geçmiş günahların affedilecek” buyurmuştur. Her sene Müslümanlar tarafından binlerce kurban kesilmektedir. Bu, bir Müslümanın Allah’a ibadet ve O’nun emrine sarılmak için her şeyi feda edebileceğinin sembolüdür.
