Külli irade ve cüzi irade ne demektir? Cüzi irade ne anlama gelmektedir? Bunu en basit şekilde anlatmak gerekirse insanın mesleğini, çevresini, eşini ve arkadaşlarını seçebilmesi bu cüzî irade kapsamına girmektedir. İnsanoğlunun müsbet ya da menfiye, hayır ya da şerre yönelik işleri yapıp yapmamaya dair tercih kullanma otoritesine “cüz’î irâde” denir. Bu irade Cenab-ı Allah’ın insanlara verdiği bir seçme iradesidir. Kul kendi iradesiyle Yüce Allah’tan ister, Allah (c.c) da kendi külli iradesi, kudreti ve gücüyle kulunun istediğini verir. Külli irade ne anlama gelmektedir? Küllî irade Bu irade ise yalnız Cenab-ı Allah’ın kendi iradesine mahsustur . Allah’ın kendi iradesi bütün yaratıkların üzerindedir. Bu nedenle kul için mutlak hürriyet imkansızdır. Doğmak, ölmek, ömür süresi, cinsiyet, milliyet, kabiliyet gibi insanın müdahale edemediği hususlar, kader-i mutlak muhtevasına dahildir. İnsanoğlu,zarureten tabi olduğu bu fiillerden mesul değildir.
