Kadınların hayız ve nifas hallerinde yapamayacakları şeyler nelerdir?

Hayız ve nifaslı kadınlar için bazı özel hükümler vardır. Bu hâllerden biri kendinde bulunan kadınlar; 1- Cinsel ilişkide bulunamazlar. Bu konuda Kur’an-ı Kerim’de, “Sana kadınların ay hâlini sorarlar. De ki; ‘O bir ezadır (rahatsızlıktır). Ay hâlinde kadınlardan uzak durun. Temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın…’” (Bakara, 2/222) buyrulmaktadır. 2- Namaz kılmaz, oruç tutmazlar. Çünkü Hz. Peygamber bu durumdaki kadınların oruç tutmayacaklarını ve namaz kılmayacaklarını bildirmiştir (Buhârî, Hayz, 6).

Bu konuda müçtehitler görüş birliği içindedirler. Hayız ve nifas hâllerinde kılınmayan namazlar daha sonra kaza edilmez; bu hâllerde tutulmayan Ramazan oruçları ise kaza edilir. Hz. Âişe, (r.a.) hayız hâli sona eren kadının namazlarını kaza edip etmeyeceğini soran bir kadına “Resûlullah zamanında ay hâlinden çıktığımızda bize oruçları kaza etmemiz emredilir, namazları kaza etmemiz ise emredilmezdi.” (Müslim, Hayz, 67- 69) cevabını vermiştir. 3- Kâbe’yi tavaf edemezler. Hz. Peygamber (s.a.s.), ay hâli sebebi ile hac yapamayacağından endişe ederek ağlayan Hz. Âişe’ye (r.a.) “Kâbe’yi tavaf etmek dışında, haccedenlerin yaptığı her şeyi yap” (Buhârî, Hayz, 1) buyurmuştur. 4- Cami ve mescitlere giremezler (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 73-74; Mevvâk, et-Tâc, I, 552; Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, I, 119). (Bu konudaki farklı görüşler için bkz. 114 nolu fetva) 5- Özel hâllerinde kadınların Kur’an okuyamayacaklarına dair açık bir nas bulunmadığından, âdet gören veya lohusa olan kadınların Kur’an-ı Kerim’i okumaları konusunda İslam bilginleri farklı görüşler ortaya koymuşlardır.

Hanefî ve Şafiîlere göre hayızlı ve lohusa kadınlar, mushafa dokunamazlar ve Kur’an-ı Kerim okuyamazlar. Ancak dua anlamı içeren âyetleri dua kastıyla okuyabilirler (Serahsî, el-Mebsût, III, 152; Şirbînî, Muğnî’l-muhtâc, I, 120-121, 172). Maliki mezhebindeki bir görüşe göre hayızlı veya lohusa olan kadınlar el sürmeden ezbere veya yüzünden Kur’an-ı Kerim’i okuyabilirler (Mevvâk, et-Tâc, I, 552). Yine Maliki mezhebindeki diğer bir görüşe göre öğretici ve öğrencilerin Kur’an-ı Kerim’i tutmaları da öğretme ve öğrenme zaruretine binaen câizdir. (Dusûkî, Hâşiye, I, 174)