İslamiyet öncesi oruç var mıydı ve nasıl uygulanıyordu? Kur’an-ı Kerim’de “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de farz kılındı.” (Bakara, 2/183) buyrulmaktadır. Oruç ibadeti İslam’dan önce de bilinen ve İslam’dakinden farklı da olsa uygulanan bir ibadet idi. Bu ayette, Müslümanlara oruç külfetinin sadece kendilerine yüklenmediği daha önceki kavimlerde de olduğu hatırlatılarak psikolojik açıdan oruca hazırlanmaları sağlanmıştır (Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili, I, 625). Hz. Peygamber (s.a.v.)’in mensup bulunduğu Kureyş kabilesinden olanlar da aşura günü oruç tutarlardı. Rasulüllah (s.a.v.) Medine’ye gelince, Yahudileri aşure günü oruç tutar görünce o gün oruç tuttu ve Müslümanlara da tutmalarını emretti. Bir yıl sonra ramazan orucu farz kılınınca Hz. Peygamber (s.a.v.), aşure orucu için “Dileyen tutsun, dileyen tutmasın.” (Buhari, Savm, 69) buyurdu. Böylece sözü edilen oruç mendup bir ibadet hükmünü aldı. Yukarda ki ayette geçen “Sizden öncekilere...” ifadesinden maksat birinci derecede Yahudiler ve Hıristiyanlardır; çünkü Müslümanların tanıdığı Ehl-i kitap’tan olan gayrimüslimler bunlardır. Ramazan orucu daha önce Yahudi ve Hristiyanlara da farz kılınmıştı. Ancak bunlar bu ibadeti değiştirerek Yahudiler bir günlük oruca dönüştürmüşlerdir. Hristiyanlar ise, çok sıcak günlere denk gelince orucu yaz kış arasında mutedil bir mevsime aktarıp, keffaret olarak ta on gün oruç daha eklemişlerdir (Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili, I, 626).
