İnsanın çabası emek ve rızık İnsanın hayatında çalışmanın büyük önemi vardır. Onun gerek eğitim gerekse iş hayatında başarılı olması, çalışmasına bağlıdır. Çünkü Allah Azza ve celle'nin evrende insan için koyduğu yasalardan biri de insanın çalışmasının karşılığını elde etmesidir. Bunun için dinimiz çalışmayı öğütlemiş, kazanmak için çalışmanın gerekliliğini bildirmiştir. Kur'an-ı Kerem'de, insan-çalışma ilişkisiyle ilgili bir ayette şöyle buyrulur: "Bilsin ki insan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur. Ve çalışması da ileride görülecektir. Sonra ona karşılığı tastamam verilecektir." (Necm suresi 349) İnsan ne için çalışır ve çaba gösterirse onu elde eder. İnsan rızkını elde etmek için çalışıp emek vermelidir. Bu nedenle dinimiz, insanın çalışıp kazancını elde etmesini öğütlemiştir. Yüce Allah bu husustaki bir ayette şöyle buyurmuştur: "...Herkes kazancına göre karşılık görür..." (Casiye suresi 22.) Peygamberimiz (s.a.v) de çalışmanın önemiyle ilgili bir sözünde şöyle buyurmuştur: "En temiz ve üstün kazanç, kişinin el emeği ve her türlü dürüst alışverişten kazandığıdır." (Ahmed bin Hanbel, Müsned, C 2, s.334) İnsan, evrende geçerli yasaları gözeterek planlı bir şekilde çalışmalı, ondan sonra Allah'a güvenmelidir. İnsanın çalışmayı bırakıp tembellik ederek kendisinin yapması gereken işleri Allah'a (c.c) ettiğini söylemesi doğru bir davranış değildir. İslam dini, emeği kutsal kabul etmiş, rızkın helal yollardan kazanılmasını istemiştir. Çalışıp kazanmak, onurlu bir yaşam için vazgeçilmez bir kuraldır. Dinimiz, dünya hayatının boşa geçirilmemesi öğütlemiştir. Bu nedenle insan, çalışmasının karşılığını alacağı bilinciyle hareket etmelidir. Bu bilinç ona olumsuz tutum ve davranışlarla başa çıkabilme becerisi kazandıracaktır. Dinimizde, çalışmak övülürken tembellik yerilmiştir. Çalışkan bireylere sahip toplumlar, ilerler ve gelişir. Öyleyse çalışmamızda bilinçli olmalı, işlerimizi planlı bir şekilde sürdürmeliyiz. Araştırma ve geliştirme çalışmalarına önem vermeliyiz. Çünkü bireyleri çalışkan ve üretken olan milletler, her alanda gelişir ve her bakımdan güçlenirler.
