İlham nedir? Sözlükte yutturmak anlamına gelen ilham, terim olarak, Allah’ın doğrudan veya melek aracılığıyla iyilik telkin eden bilgileri insanın kalbine ulaştırması, feyz yoluyla kalbe gelen özel bir anlam ve bilgi, kalbe konulan iyilik hissi, hayır duygusu demektir. İlhamın kaynağı Allah veya melektir. Veliler, ilhamı Peygamberlere (s.a.s.) vahiy getiren meleğin aldığı kaynaktan alırlar. İlham, bilgi kaynaklarını kullanmadan insanın zihninde (kalbinde) aniden ortaya çıkar. Bir ayette, Allah’ın insan benliğine hem takvayı hem de fücuru ilham ettiği belirtilmektedir (Şems, 91/8). Hz. Musa’nın annesine yapılan vahyin doğrudan Allah tarafından kalbine ulaştırılan ilham anlamına geldiği genellikle müfessirlerce kabul görmüştür. Hz. Peygamber (s.a.s.), Allah’ın kendisine ilham ettiği övgülerle O’na hamdettiğini açıklamış (Buhari, Tevnid, 36), bir sahabiye “Allah’ım! Bana gerçeği bulma yeteneğini ilham et.” şeklinde dua etmesini öğretmiş (Tirmizi, Daavat, 69), “Sizden önceki ümmetler içinde ilham olunan kimseler vardı. Eğer ümmetimin arasında böyle birisi varsa o Ömer’dir.” (Buhari, Enbiya, 54) buyurmuştur. İnsan kalbine bazı bilgilerin ilham edilmesi mümkün olmakla birlikte bunlar genel geçerliliği bulunan kesin bilgi kaynağı teşkil etmez ve dini konularda delil olarak kullanılamaz. Zira ilhama dayalı bilgiler kontrolü mümkün olmayan sübjektif bir nitelik taşır.
