İbadetlerde gösteriş (riya) : Salih amelin şartlarından birisi de riyadan uzak, sünnete uygun olmasıdır. İnsanlar görsün diye ibadet eden kimse küçük şirk işlemiştir ve ameli boşa gitmiştir. Örneğin insanlar görsünler diye namaz kılan kimse gibi. Nitekim Allah Teala bu konuda şöyle buyurmuştur: ﴿ إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ يُخَٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَهُوَ خَٰدِعُهُمۡ وَإِذَا قَامُوٓاْ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ قَامُواْ كُسَالَىٰ يُرَآءُونَ ٱلنَّاسَ وَلَا يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ إِلَّا قَلِيلٗا ١٤٢ ﴾ [سورة النساء الآية: ١٤٢] "Şüphesiz münafıklar Allah’a oyun etmeye kalkışıyorlar; halbuki Allah onların oyunlarını başlarına geçirmektedir. Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara gösteriş yaparlar, Allah’ı da pek az anarlar."[1] Aynı şekilde bir kimse, haberi yayılsın ve insanlar onun hakkında konuşsunlar diye bir amel işlerse, şirke düşmüş olur. Böyle yapan hakkında tehdit vardır. Nitekim İbn-i Abbas'tan -Allah ondan ve babasından razı olsun- rivayet olunduğuna göre, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur: (( مَنْ سَمَّعَ سَمَّعَ اللهُ بِهِ، وَمَنْ رَاءَى رَاءَى اللهُ بِهِ.)) [رواه مسلم] "Kim, (insanlara) duyurmak için amel işlerse, Allah da (kıyamet günü insanlar önünde) onu teşhir eder. Kim de gösteriş için amel işlerse, Allah da (kıyamet günü insanlar önünde) onu rezil eder."[2] Bir kimse, yaptığı ibadette hem Allah rızasını, hem de insanların görmesini dilerse, ameli boşa gider. Nitekim Allah Teala Kudsî bir hadiste şöyle buyurmuştur: (( أَنَا أَغْنَى الشُّرَكَاءِ عَنِ الشِّرْكِ، مَنْ عَمِلَ عَمَلاً أَشْرَكَ فِيهِ مَعِي غَيْرِي تَرَكْتُهُ وَشِرْكَهُ.)) [رواه مسلم] "Ben, kendisine şirk koşulanların şirkinden en çok müstağni olanım. Kim, bir amel işler de amelinde bana başkasını ortak koşarsa, (kıyamet günü) onu şirki ile baş başa bırakırım."[3] Bir kimse, bir amele Allah için başlar, sonra bu sırada kendisine gösteriş yapma düşüncesi gelir de bu düşünceyi çirkin görür ve aklından çıkarmak için uğraşır da bunu savmaya çalışırsa, ameli sahih olur. Yok eğer onu benimser ve gönlü bundan bir hoşnutluk duyarsa, ilim ehlinin çoğu, bu kimsenin amelinin batıl olduğu görüşüne varmıştır. [1] Nisa Sûresi: 142 [2] Müslim, 4/2289. [3] Müslim, Hadis no: 2985.
