HACCIN VA CİPLERİ Haccın rükün ve şartlarının yanında bir de vacip olan törenleri (menasik) vardır. Bunların terkedilmesiyle hac geçersiz (fasid) olmaz ise de mazeretsiz terkedilmesi tahrîmen mekruhtur. Ayrıca meşrû bir mazeret olmadıkça terkedilen veya zamanında yapılmayan her vacip için ceza gerekir. Diğer ibadetlerde olduğu gibi haccın vacipleri de kendileri müstakil birer nüsük olan "aslî vacipler" ve başka bir nüsüke bağlı olan "dolaylı (fer‘î) vacipler" olmak üzere ikiye ayrılır. Hanefî mezhebinde haccın aslî vacipleri sa‘y, Müzdelife'de vakfe, şeytan taşlama, halk veya taksir ve veda tavafı olmak üzere toplam beş törenden (nüsük) ibarettir. Bunlardan sa‘y ile halk veya taksir, hem hac, hem de umrede vaciptir. Diğer üçü ise umrede yoktur. Bu bölümde sadece aslî vacipler kısaca açıklanacaktır. Fer‘î vacipler yeri geldikçe bağlı oldukları menasikle birlikte ele alınmıştır.
