BEBEĞİMİ GÜNEŞİN ZARARLI ETKİLERİNDEN NASIL KORURUM? BEBEĞİM NE ZAMAN GÜNEŞE ÇIKABİLİR? Esra MERT Semekand Aile Dergisi Yaz aylarının yaklaşmasıyla birlikte bütün kışı evde geçiren anneler ve bebekleri soluğu dışarıda alıyor. Kimi hangi saatlerde dışarıda olması gerektiği konusunda dikkatli, kimi bundan habersiz olan annelerin ortak amacı bebeklerinin güneşten bol bol vitamin almasını sağlamak. Güneş yalnız bebekler için değil bütün canlılar için hayati önem taşıyor. Fakat ozon tabakasındaki incelme nedeniyle güneşin zararlı ışınlarına direkt maruz kalıyoruz. Bu sebeple güneşin fayda ve zararlarını iyi bilmek ve bu konuda dikkatli davranmak gerekiyor. Peki gelişimleri için güneşe çıkması gereken bebekler güneşten nasıl faydalanmalı, anneler bu konuda en çok neye özen göstermeli? Çocuk için güneş şart mıdır? Güneşten alınan vitaminin alternatifleri var mıdır? Konuyla ilgili merak edilenleri Emsey Hospital Dermatoloji Uzmanı Dr. Şenay Sarıtaş ve Emsey Hospital Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Dr. Murat Seringeç ile konuştuk. FAYDASI DA VAR ZARARI DA Emsey Hospital Dematoloji Uzmanı Dr. Şenay Sarıtaş’a göre güneş önemli bir D vitamini kaynağı olması sebebiyle kemik gelişimi için büyük önem taşır. Bazı deri hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Bebeklerin ve hamilelerin sağlıklı kemik gelişimi için günde 10-15 dakika güneşe çıkartılmaları gerekir. Hamilelerde D vitamini eksikliğinin anne karnındaki bebek için büyük tehlike oluşturabileceği, beyin ve kemik gelişiminin bu eksiklikten önemli ölçüde etkilendiği bilinmektedir. Emsey Hospital Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Dr. Murat Seringeç de güneşin faydalarını benzer şekilde tarif ediyor ve ekliyor: “Vücudumuzdaki D vitaminin ana kaynağı güneşin deri altında D vitamini oluşturması yoluyla elde edilir. D vitamini ise kalsiyum ve fosfor emilimini düzenleyerek kemiklerin ve dişlerin güçlenmesini sağlar. Raşitizmi önler. Kemik ve diş gelişimi üzerindeki etkileri nedeniyle özellikle bebeklerde ve büyüme çağındaki çocuklarda D vitamini ihtiyacını karşılamakta önemlidir. Sindirim sistemine iyi gelir, bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar. Kaslar, cilt ve pankreas için de yararı vardır. Tiroit fonksiyonları ve normal kan pıhtılaşması için gereklidir.” BEBEĞİM NE ZAMAN GÜNEŞE ÇIKABİLİR? Bebek ciltlerinin daha hassas ve ince, ayrıca dış etkenlere karşı da düşük dirençli olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Şenay Sarıtaş, bu nedenle bebek ciltlerini güneş ışınlarından korumaları gerektiği yönünde anne babaları uyarıyor: “Derilerinde savunma mekanizmaları henüz gelişmediğinden 3 yaşından küçük çocukların doğrudan güneşe çıkarılması doğru değil. Deri kanserlerinin nedenleri küçük yaşta alınan güneş ışınlarıdır. Bunun yanında bebeklerin 10:00 -16:00 saatleri dışında, uygun kıyafetler giydirilmek ve direkt olmamak suretiyle 15-20 dakika güneşlendirilmesinde sakınca yoktur.” BEBEĞİM GÜNEŞ KORUYUCU KULLANABİLİR Mİ? Pek çok anne baba yaz aylarında özellikle de tatile çıkarken çocuğuna güneş koruyucu krem ya da losyon kullanma konusunda kararsız kalır. Bir yandan çocuğun güneşle olan direkt teması diğer yandan çocuğun cildine sürülecek losyonun kimyasal madde barındırma endişesi ebeveynlerin kafasını karıştıran önemli sorulardandır. Konuyla ilgili Uzman Dr. Şenay Sarıtaş’ın görüşleri şöyle: “Bebeklerin cildi yeterince korunmadığında kısa sürede ortaya çıkacak ilk problem derinin yanmasıdır. Uzun dönemde düşündüğümüzde ise cildin korunmaması deri kanseri riskini artırmaktadır. Bu sebeple çocuklar için hassas ciltlerine özel geliştirilen koruyucu ürünlerin kullanılması önemlidir. Bu koruyucuların, katkı maddesi içermeyen, suya ve kuma dayanıklı, hipoalerjenik ürünler olması gerekmektedir. Piyasada bebekler için satılan güneş koruyucuların kimyasal değil çinko oksit, titanyum dioksit, pudra, kakao yağı ve ferit klorit içeren fiziksel koruyucular olduğu bilinmektedir. Bu maddeler deri yüzeyinde bariyer oluşturur ve cildi korur. Anne babaların bebekleri için özellikle bu maddeleri içeren koruyucular seçmesi önemlidir. Ayrıca seçilen ürünlerin krem şeklinde değil losyon tarzında olması daha uygundur. Erişkinlerin kullandığı güneş koruyucu ürünlerden bebeklerin cildine asla sürülmemelidir. Bu ürünler içerdikleri kimyasal maddeler bakımından bebeğin cildinde alerjik reaksiyona ya da benzeri diğer sorunlara yol açabilir. Bebekler için güneş koruma faktörünün (SPF) en az 30 olması gerekmektedir. Güneş koruyucu ürünler bebeğin cildine masaj yaparak ince bir tabaka halinde sürülmelidir. Kalın sürülen krem ya da losyonların gözenekleri tıkayabileceği unutulmamalıdır. Sürülen koruyucular 3-4 saat aradan sonra tekrar edilmeli ve 6 aydan küçük olan bebeklerde güneş koruyucu kullanılmamalıdır.” BEBEĞİM GÜNEŞTEN YETERİNCE FAYDALANAMAZSA? Yeterli miktarda güneş ışını alan çocuk ve yetişkinlerde gerekli olan D vitamininin vücut tarafından üretildiğini belirten Dr. Murat Seringeç yenidoğanlarda, büyüme çağındaki çocuklarda, gebelikte ve süt emzirme dönemlerindeki kadınlarda ise D vitamini ihtiyacı arttığı için besinlerle dışarıdan daha fazla miktarda alınması gerektiğine dikkat çekiyor. Anne sütünün D vitamini açısından yetersiz olması sebebiyle günde 400 IU D vitaminin 1 yaşına kadar bebeklerimize takviye olarak verilmesi gerektiğini de sözlerine ekliyor. BEBEĞİMİ GÜNEŞİN ZARARLI ETKİLERİNDEN NASIL KORURUM? Dr. Murat Seringeç bebek ve çocukların güneşin dik geldiği saatler olan 10.00 ve 16.00 saatleri arasında kesinlikle sokağa çıkarılmamaları gerektiğini belirtiyor. Bununla birlikte 6 aydan küçük olan bebeklerin güneşle direkt temasından kaçınılmalıdır. Bebek ve çocuklara açık renkli, pamuklu, ince ve rahat kıyafetler giydirilmeli, şapka kullanılmalı ve oyun alanlarının gölgede olmasına özen gösterilmelidir. Yaz aylarında sıvı kaybı çok olduğundan çocuklara gün içerisinde bol bol su içirilmelidir. Güneş yanığı meydana gelen ciltlere yoğurt, diş macunu vs. maddeler sürmekten kaçınmalı, bu gibi durumlarda vakit kaybetmeden uzman bir hekime başvurulmalıdır.