EN’AM SÜRESI 151 VE 152. AYETLER TEFSİRİ VE AÇIKLAMASI

EN’AM S EN’AM SÜRESI 151 VE 152. AYETLER TEFSİRİ VE AÇIKLAMASI

قُلْ تَعَالوَْا اتَلُْ ماَ حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ الََّ تشُِْكُوا بهِ۪ شَيًْأۜ وَباِلوَْالَِينِْ احِْسَاناً وَلَ
تَقْتُ لُٓوا اوَْلَدَكُمْ مِنْ امِْ قٍۜ نَنُْ نرَْزُقُكُمْ وَايَِّاهُمْۚ وَلَ تَقْرَبُوا الفَْوَاحِشَ ماَ ظَهَرَ
مِنهْاَ وَماَ بَطَنَۚ وَلَ تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّ۪ي رَّمَ اللُّٰ الَِّ باِلَْقِّۜ ذٰلِكُمْ وَصّٰيكُمْ بِه۪
لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ وَلَ تَقْرَبُوا ماَلَ الَْت۪يمِ الَِّ باِلَّ۪ي هَِ احَْسَنُ حَتّٰ يَبلُْغَ اشَُدَّهُ و اَوفَْو اُ
الْكَيْلَ وَالْم۪يزَانَ بِالْقِسْطِۚ لَ نُكَلِّفُ نَفْسًا اِلَّ وُسْعَهَا وَاِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا
قربُْ وَٰبِعَهْدِ الّٰلِ اوفَْوۜ اذٰلِكُمْ وَصّٰيكُمْ بِه۪ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ


(Ey Muhammed!) De ki: “Gelin, Rabbinizin size haram kıldığı şeyleri okuyayım: O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anaya babaya iyi davranın. Fakirlik endişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin. Sizi de onları da biz rızıklandırırız. (Zina ve benzeri) çirkinliklere, bunların açığında gizlisine de yaklaşmayın. Meşru bir hak karşılığı olmadıkça, Allah’ın haram (dokunulmaz) kıldığı canı öldürmeyin. İşte size Allah bunu emretti ki aklınızı kullanasınız.”

“Yetim malına, erginlik çağına erişene kadar en iyi şeklin dışında yaklaşmayın; ölçüyü ve tartıyı doğru yapın. Biz kişiye ancak gücünün yeteceği kadar yükleriz. Konuştuğunuzda, akraba bile olsa sözünüzde adil olun. Allah’a olan sözünüzü yerine getirin. Allah size bunlarıöğüt almanız için buyurmaktadır.”

Sure Hakkında
Tamamına yakınının Mekke’de toptan indiği ve Hz. Peygamber’in (s.a.v.) “Bu sure, ufku kaplayacak kadar çok melek tarafından yeryüzüne uğurlandı… Allah Teâlâ bununla bana ve size büyük bir ikramda bulundu…”49 sözleriyle insanlara tanıttığı En’am suresi 165 ayettir. 151 ve 152. ayetler toplum düzeninin sağlanmasına yönelik hükümler içerir. Bu bağlamda zarûrât-ı diniyye’den olan canın ve malın, neslin, dinin dokunulmazlığı ve aklı kullanmanın önemi açıkça vurgulanır.



Ayetin Açıklamaları
En’am suresi 151. ayet, “Gelin, Rabbinizin size haram kıldığı şeyleri okuyayım…” ifadesi ile başlamaktayken içeriğinde yasaklarla birlikte bir takım emirlerin de bulunduğu görülmektedir.
Bu durum haramların, onlarla sıkı ilişkisi olan emirlerle açıklanması gerektiği içindir. Haramlar yalnız yasaklarla değil emirlerle de anlaşılır. “…Anaya babaya iyi davranın…” emri “anne ve babanızı incitmeyiniz.” yasağını da içine alır. İslam dininde anne- babaya saygı ve itaat Allah’a (c.c.) ve O’nun Peygamberine (s.a.v.) saygı ve itaatten sonra üçüncü sırada gelmektedir. Allah Teâlâ “…O’na (Allah’a) hiçbir şeyi ortak koşmayın…” buyurarak zarûrât-ı diniyye’de yer alan, dinin korunması ilkesinin ihlalini, haram kılınanların en başında zikretmektedir.
Aynı ilke önemine binaen 152. ayette farklı yönüyle tekrar ifade edilmektedir: “…Allah’a olan sözünüzü yerine getirin...”
Dinin korunması öncelikle Allah’a (c.c.) teslim olmak ve yalnızca O’na kulluk edip yalnızca O’ndan yardım dilemekle başlar. Kişi Müslüman olmakla Allah’a (c.c.) bu yönde bir söz vermiş olur. 152. ayette de belirtildiği gibi Allah Teâlâ kullarından bu sözlerini yerine getirmelerini yani dinin hükümlerini hayata geçirmelerini emretmektedir. Bunun için, aklı kullanmanın önemi büyüktür. Zira; şirkten uzak durmak, ölçü ve tartıda adaleti gözetmek, kimsenin yaşama hakkına müdahale etmemek, haksızlık yaparak başkalarının malını yememek, çirkin işlerden uzak durmak gibi işlerin faydası akılla kavranabilecek düzeydedir. Bu hakikat “…İşte size Allah bunu emretti ki aklınızı kullanasınız.” şeklinde ifade edilerek insanları düşünmeye teşvik etmiştir. En’am suresi 151. ayette geçen “şirk” kavramının doğru anlaşılması çok önemlidir. Çünkü İslam dini tevhid inancı üzerine bina edilmiştir ve şirk, Allah’ın (c.c.) asla affedemeyeceği en
büyük günahtır. Açık örneklerini İslamiyet’ten önceki Arap toplumunda puta tapıcılık olarak görülen şirkin birçok çeşidi vardır.

“…Fakirlik endişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin…” emri, günümüzde de dikkat edilmesi gereken bir husustur. Zira günümüzde aileleler çocuklarına kaliteli ve lüks bir yaşam sunamama endişesiyle gebelikleri sonlandırmakta ve olabildiğince az sayıda çocuk sahibi olmaya çalışmaktadırlar. Bu durum İslamın canın ve neslin korunması ilkesi ile çelişmektedir.
Allah Resulü (s.a.v.) şöyle buyurmaktadır: “Nikâh benim sünnetimdir. Kim benim sünnetime uygun davranmazsa benden değildir. Evlenin. Çünkü ben (kıyamet günü diğer) ümmetlere karşı sizin çokluğunuzla iftihar edeceğim…”50 İslam dini harama yaklaştıran işleri de haram saymıştır. Allah Teâlâ, “...(Zina ve benzeri) çirkinliklere, bunların açığına da gizlisine de yaklaşmayın...” buyurarak, harama giden tüm yolların terk edilmesini emretmiştir. Bu bağlamda zina haram olduğu gibi bu fiile insanları yaklaştıracak ölçüsüz, çirkin davranışlar da haramdır. Haramlar konusunda iyi niyetli amaçlardan da sakınmak önemlidir. Kumar haram ise kumarla kazanılan parayı hayır kuruluşuna vermeyi amaçlamak dinen kumarı meşru kılmaz. İslam dini, sınırlı sayıda koyduğu yasaklarla insanların mutluluğunu hedeflemektedir. En’am suresi 152. ayete Allah Teâlâ bu gerçeği insanlara
bildirerek son veriyor: “...Allah size bunları öğüt almanız için buyurmaktadır.”