El ayak ağız hastalığı nedir? Son yıllarda sıkça görülen el, ayak, ağız hastalığı hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.El, Ayak, Ağız hastalığı son yıllarda birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de sıklıkla görülmeye başladı. Hastalığın başlıca belirtisi isminden de anlaşıldığı gibi el, ayak ve ağızda çıkan ağrılı, suçiçeği benzeri kızarıklardır. Ancak bütün hastaların el, ayak ve ağzında kızarıklık çıkacak diye bir genelleme yoktur. El ayak ağız hastalığı nedir?Ancak ağızda oluşan ağrılı ülseratif lezyonlar hastanın yaşam kalitesini düşürmektedir. İlk defa el ayak ağız hastalığı salgını 1957 yılının yazında Toronto’da görüldü ve hastalığa Coxsackie ve Enterovirüslerin neden olduğu anlaşıldı. 2008 yılından sonra salgınların görülme sıklığı arttı. Ülkemizde ise son birkaç yıldır çocuklarda bu hastalığı sıklıkla görmeye başladık. Genellikle el, ayak ağız hastalığı yaz aylarında ya da sonbaharda sıklıkla görülür. Genelde 7 yaşından küçük çocuklarda daha sık görülmesine rağmen her yaşta hastalığa yol açabilir. Enfeksiyon bazen ateş yükselmesine neden olabilir. Ama genelde ateş 38.3 ° C civarında çok yüksek olmayan değerlerde kalır. El ayak ağız hastalığı nasıl bulaşır? Enfeksiyon vücut sıvıları ile bir kişiden diğer bir kişiye bulaşabilir. Burun salgıları, tükrük, diğer vücut salgıları ve dışkıda bulunur ve bu yollarla bulaşabilir. Yapılan bir araştırmada coxsackie virüs ile enfekte çocuğun 7 gün boyunca bulaştırıcılığının devam edebileceği ve bu nedenle salgınları önlemek için kreşe gönderilmemesini önermektedir. Enfeksiyon bulaştıktan 3-5 gün sonra kızarıklar görülmeye başlar. El, ayak ağız hastalığı sırasında herpangina gelişebilir. Aniden yükselen ve 40°C’yi bulan ateş tipik belirtisidir. Ateş başlangıcında nöbetler görülebilir. Çocuk kendini sözel olarak net ifade edemeyebilir, anoreksi, kusma, rahatsızlık, gibi belirtiler görülebilir. Büyük çocuklarda genelde karın ağrısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü gibi şikayetler görülebilir. El ayak ağız hastalığı ve komplikasyonlar El ayak ağız hastalığı nedir?Ciddi komplikasyonlar el, ayak hastalığı sırasında nadiren gelişir. Ağız içinde çıkan yaralar nedeni ile beslenmesi bozulan çocukta dehidratasyon, hastaneye yatışı gerektirebilir. Hastanın parenteral sıvı tedavisi alması gerekebilir. Hastalık süresince anne ve babalar çocuğun beslenmesi ve yeterli sıvı almasına dikkat etmelidir. Aseptik menenjit, miyokardit ve ensefalit gibi ciddi tablolarda gelişebilir. Genelde ciddi komplikasyonlar enterovirüs A71 kaynaklıdır ve santral sinir sistemini etkiler, pulmoner ödem ve hemorajilere yol açabilir. El ayak ağız hastalığı Tedavi Tedavisinde asiklovir kullanımı etkili bulunmamıştır. Asiklovir tedavisinin etkin olabilmesi için timidin kinaz enzim gereklidir, enterovirüsler genomları ise bu enzimi kodlamaz. Bu nedenle asiklovir tedavisi etkin değildir. Tedavide hastanın var olan semptomlarına göre semptomatik tedavi uygulanabilir. Ateş için antipiretik ajan, kaşıntı ve ağrıları hafiletmek için lidokain ya da difenhidramin içeren topikal ajanlar kullanılabilir. Hastaneye yatışları azaltmak için sıvı tüketimi ve beslenmeye dikkat etmek gereklidir. Korunmak için hijyene dikkat etmeli, hasta çocukları kreşe göndermemeli ve hastanede yatarak tedavi gören hastalarda izolasyon sağlanmalıdır. Aşısı henüz mevcut değildir. Faz 3 çalışması yapılan bazı aşılar umut vaatetmektedir. En önemli korunma yolu ellerin su ve sabunla iyice yıkanmasıdır. Kreşte bir çocuğun hasta olması, o çocukla oyun oynayan ya da aynı oyuncaklarla oynayan çocuklara hastalığın yayılmasına neden olabileceği için, çocuklara el hijyeninin önemini öğretmek birçok enfeksiyon için koruyucu olacaktır.
