DÜNYA: Yer küresi. 1. Ölümden önce olan her şey. Mal ve dünyadan size verilen şey, yalnız hayatta bulunduğunuz müddetçe, onunla geçinmektir. Îman edip, Rablerine tevekkül edenler için, ahirette Allahü tealanın indinde, dünya nîmetinden hayırlı ve daimî çok sevab vardır. (Şûra sûresi: 36) Siz dünya malını istiyorsunuz. Allahü teala ise, sevab kazanmanızı, Cennet'e ve nîmetlere kavuşmanızı istiyor. (Enfal sûresi: 67) Dünya sizin için yaratıldı. Siz de ahiret için yaratıldınız. (Hadîs-i şerîf-Marifetname) Dünyaya, burada kalacağınız kadar, ahirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız! (Hadîs-i şerîf-Marifetname) ahiretin sonsuz olduğuna inanan kimsenin bu dünyaya sarılması çok şaşılacak şeydir. (Hadîs-i şerîf-Marifetname) Arzûsu ahiret olup, ahiret için çalışana Allahü teala, dünyayı hizmetçi yapar. (Hadîs-i şerîf-Marifetname) Dünyayı terk etmek demek, ona düşkün olmamak, kıymet vermemek demektir. Ona düşkün olmamak da, insanın nazarında varlığıyla yokluğu eşit olmasıdır. Böyle olabilmek için Allah adamlarının yanında yetişmek lazımdır. (İmam-ı Rabbanî) Ey oğul! Dünya ve dünya nîmeti hayaldir. Gök kubbesi altında hiçbir şey aynı hal üzere kalmaz, hep değişir. Onun için dünya malına makamına ve dünya hayatına güvenme. Biz bu dünyada misafiriz. Sonunda ayrılıp gideceğiz. Sıkıntı varsa üzülme. Bir an s onra ne olacağımız belli değil. (Azzaz bin Müstevdî) Allahü tealanın sevdiklerinin yolunda olmak ile dünyaya kıymet vermek, ona düşkün olmak bir arada bulunmaz. Bu yolda bulunan bir kimsenin kalbinde dünyanın zerre kadar kıymeti bulunursa, yağdan kılın çıkması gibi kolayca bu yoldan çıkar. Allah adamla rı dünyaya kıymet vermezler. Onun için bu hususta gam yemezler. (Abdullah-ı Ensarî) Dünya sevgisi ve günahların kapladığı kalbden nasıl hayır beklenir. (Abdullah bin Mübarek) Ey oğul! Dünyaya sarılmış ona gönül vermiş olanlarla bulunma. Onlarla sohbet ve beraberlik, gam, keder ve üzüntü getirir. Bu tecrübe ile sabittir. Onlar senden faydalanırlar ise de, sen onlardan faydalanamazsın. (Ahmed Siyahî) Allahü teala, dünyayı elinizle değil, kalbinizle terketmeyi ister. (Abdullah-ı Ensarî) 2. Kalbi Allahü tealadan gafil eden, O'nu unutturan her şey. Dünya mel'ûndur ve dünyada Allah için yapılmayan her şey de mel'ûndur. (Hadîs-i şerîf-Mektûbat-ı İmam-ı Rabbanî) Kalbi Allahü tealadan gafil eden, O'nu unutturan, kalbe Allah'tan başkalarını getiren şeyler hep dünyadır. Allahü tealayı unutturan mallar, sebepler, mevkiler, şerefler, hep dünya olur. Vennecm sûresinin; "Bizi düşünmeyenlerden, bizden yüz çevirenlerden, sen de yüzünü çevir. Onları sevme!" mealindeki yirmi dokuzuncu ayet-i kerîmesi böyle olduğunu açıkça göstermektedir. İşte bu dünya insanın can düşmanıdır. Bu dünyanın düşkünleri, hiç toparlanamaz, kendilerine gelemezler. ahirette de, pişman olac aklar, çok acılarla karşılaşacaklardır. (İmam-ı Rabbanî) En iyi kimse, kalbi Allah sevgisi ile çarpan ve dünyaya bağlı olmayandır. Dünya sevgisi, günahların başıdır. Çünkü Allahü teala, dünyaya düşkün olmayı sevmez. Onu yarattığı zamandan beri, hiç sevmemiştir. Dünya ve dünyaya düşkün olanlar, mel'ûndur ya ni Allahü tealanın merhametinden uzaktır. (İmam-ı Rabbanî) 3. Allahü tealanın haram (yasak) ettikleri ile Resûlullah efendimizin mekrûh dediği şeyler. Allahü tealanın haram etmediği, hatta emrettiği dünya işleri, zararlı ve kötü olan dünya değildir. Böylece, ne kadar çok olursa olsun, çalışıp kazanmak, fen, tıb, hesab, hendese, mîmarlık ve harb vasıtalarını öğrenmek, yapmak, kısaca insanlara rahat, huzûr ve seadet sağlayan her türlü medenî vasıtaları yapmak ve kazanmak, dünyalık değildir. Bunların hepsini, Allahü tealanın gösterdiği şekillerde, yollarda ve şartlarda yapmak ve kullanmak ibadet olur. Allahü teala böyle müslümanlardan razı olur. Bunlara ahirette sonsuz nîmetler, seadetler ihsan eder. (İmam-ı Rabbanî) Kim umar senden vefayı, yalan dünya değil misin Enbiyanın seyyidini alan dünya değil misin? Kasdedip halkın özüne toprak doldurup gözüne Ehl-i gafletin yüzüne gülen dünya değil misin. Kimisini nalan eden, kimisini giryan eden En sonunda uryan edip soyan dünya değil misin. İşin gücün daim yalan, çok kişi den arta kalan Nice kere boşalıp da dolan dünya değil misin Gel aldanma bu dünyaya sonu viran olur bir gün Senin bu sürdüğün demler el bet yalan olur bir gün. (M. Sıddîk bin Saîd) Dünya Hayatı: Ahiretten önceki hayat. Kim dünya hayatını ve onun süsünü isterse, onlara yaptıklarının karşılığını burada tam olarak veririz. Bu hususta bir eksikliğe de uğratılmazlar. Onlar öyle kimselerdir ki, ahirette kendileri için ateşten başkası yoktur. Dünyada yapageldikleri şeyler orada boşa gitmiştir. (Hûd sûresi:15-16) Dünya hayatı iş yapacak zamandır. Keyf yapacak, eğlenecek zaman ilerde gelmektedir. Orada dünyada yapılan işlerin karşılığı ele geçecekdir. Dünya hayatı pek kısadır. Mes'ûd o kimsedir ki, bu fırsatı büyük nîmet bilir ve ahiret işlerini bu kısa zamand a gerektiği gibi yapar. Yolculukta lazım olan azığını hazır eder. (İmam-ı Rabbanî) Dünya Hırsı: Dünyaya lüzûmundan fazla meyletmek. Şiddetli mal, mülk arzusu, isteği. On şey insana zarar verir: 1) Terbiye azlığı, 2) Cehalet çokluğu, 3) Halktan nîmet beklemek, 4) Şehvet azgınlığı, nefis kudurgunluğu, 5) Baş olma sevdası, 6) Dünya hırsı, 7) Nefis ile dostluk kurmak, 8)Çok yemek, 9) Çok uyumak, 10) Kalabalığa uymak. (Bayezîd-i Bistamî) Dünya Sevgisi: Kalbin dünya malını ve mülkünü çok sevmesi. Dünya sevgisi, günahların başıdır. (Hadîs-i şerîf-Mektûbat) Dünyayı sevenler, ahirette zarar görür. (İmam-ı Rabbanî) Allahü tealaya şükre sebep olan dünyalık, insana zarar vermez. (Abdullah bin Zeyd)
