Cami ve mescid adabı nasıl olmalıdır? Fakih Ebü'l-Leys (rahmetullahi aleyh) der ki: Mescidlere karşı saygı ve hürmet şu onbeş şeyi yerine getirmekle mümkün olur: 1. Mescide girildiğinde, eğer insanlar oturuyor ise selam vermek. Eğer mescide girildiğinde içeride kimse yoksa veya herkes namazı kılıyorsa o zaman "es-Selamu aleyna min Rabbina ve ala ibadillahi's-salihin- Rabbimizden biz ve O'nun salih kullarına selam olsun." diye selam verillir. 2. Oturmadan evvel iki rekat tahiyyetü'l-mescid namazı kılmak. Nitekim Resulullah (sallallahu aleyhi vesellem), "Her şey için bir selamlama vardır. Mescidin selamlamlanması ise onda kılınan iki rekat namazdır." (İbn Hibban, es-Sahih, nr. 362; Ebu Nuaym, Hilyetü'l-Evliya, 1/166-168.) 3. Mescidde alış veriş yapmamak. 4. Mescidde kılıcı (siah vs.) kınından çıkarmak. 5.Mescidde kaybolan bir eşyanın tellallığını yapmamak. 6. Zikir dışında yüksek sesle konuşmamak. 7. Dünya hadiselerinden bahsetmemek. 8. Ön safa geçmek için insanların üzerine, omuzlarına basmamak. 9. Mescidde yer münakaşası yapmamak. 10. Safı, bir kişinin namaz kılmasına engel olacak kadar daraltmamak. 11. Namaz kılanın önünden geçmek. 12. mescidde tükürmek. 13. Mescidde parmakları çıtlatmak. 14. Mescidi pisliklerden, oyun oynamak için gelen delilerden ve (etrafı kırıp döken) çocuklardan korumak. 15. Mescidde bulunduğu meddetçe Allah'ın zikriyle meşgul olmak, bir an olsun zikirden gafil kalmamak. Hasan-ı Basri'nin (rahmetullahi aleyh), rivayet ettiğine göre, Resulullah (sallallahu aleyhi vesellem) demiştir ki: "Ümmetim için öyle bir zaman gelecektir ki, onların mescidlerdeki konuşmaları sadece dünyalık işler için olacaktır. Mescidlere Allah'a olan herhangi bir hacetlerinden konuşmayacaklardır. Sizonlarla oturmayınız." (Ali el-Müttaki, Kenzü'l-Ummal, nr. 31184.)
