Büyük Selçuklu devleti hakkında bilgi Büyük Selçuklu Devleti’ni kuranlar Oğuzların Üçok kolunun Kınık boyuna mensuptur Devlete adını veren Selçuk Bey Oğuzlarda ordu komutanı olan Dukak Bey’in oğludur. Babası ölünce subaşı (ordu komutanı) olan Selçuk Bey bir siyasi anlaşmazlık nedeniyle kendine bağlı boylarla Cend’e yerleşmiştir. Selçuk Bey ve beraberindekiler burada kısa sürede İslamiyet’i benimsemişlerdir. Selçuk Bey’den sonra yerine geçen kardeşi Arslan Yabgu’nun Gazneliler’e esir düşmesiyle tahta Selçuk Bey’in torunları Tuğrul ve Çağrı kardeşler geçmiştir. Tuğrul ve Çağrı Beyler Dönemi 1038′de Gaznelileri mağlup edip Horasan’a egemen olan Tuğrul Bey, Nişabur’da adına hutbe okutarak devletin bağımsızlığını ilan etmiştir. Hutbe okutmak bir hükümdarlık alametidir. Türk-İslam devletlerinde görülen bu duruma İslamiyet öncesi Türklerde rastlamak mümkün değildir. 1040 yılında yapılan Dandanakan Savaşı ile Gazneli Devleti’nin Horasan’daki gücüne son verilmiş, böylece Selçukluların kuruluşu resmîleşmiştir. Anadolu’ya yönelen Selçuklular, 1048 yılında Bizans-Gürcü kuvvetleri ile yaptıkları Pasinler Savaşı’m kazanarak Anadolu’nun fethi için önemli bir adım atmışlardır. Tuğrul Bey; Anadolu üzerinden Bizans, Mısır üzerinden de Fatimilerin baskısına uğrayan Abbasi halifesine yardım etmiştir. Tuğrul Bey’e bu yardımı karşılığında halife tarafından “Doğunun ve Batının Sultanı” unvanı verilmiş, İslam dünyası Selçukluların koruyuculuğu altına girmiştir. Böylece İslam dünyasının siyasi liderliği Türklere geçmiş, halife ise dinî lider olarak kalmıştır. Alparslan Dönemi Çağrı Bey’in oğludur. Kafkaslara ve Suriye’ye seferler düzenleyen Sultan Alparslan, Anadolu’nun fethine hız vermiştir Vezirliğe, ülkenin iç ve dış siyasetinin belirlenmesinde önemli rol oynayacak olan Nizamülmülk’ü getirmiştir. • Bu dönemde Vezir Nizamülmülk’ün girişimiyle Nizamiye Medreseleri açılmıştır. Malazgirt Savaşı (26 Ağustos 1071) • Büyük Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılan bu savaşın temel nedeni, Anadolu hâkimiyetini elde etme isteğidir. • Bizans’ın ağır bir yenilgi aldığı bu savaştan sonra Anadolu için yeni bir dönem başlamıştır. 2.2. Malazgirt Savaşı’nın Sonuçları Anadolu’nun kapıları Türklere açılmıştır. Anadolu Türk yurdu olmaya başlamıştır. Türk ve İslam dünyası üzerindeki Bizans baskısı zayıflamıştır. Bizans’ın Avrupa’dan yardım istemesi üzerine Haçlı Seferleri başlamıştır. Türkiye tarihi denilen dönem başlamıştır. Sultan Alparslan’ın komutanları tarafından, Anadolu’da ilk dönem Türk beylikleri kurulmuştur. Melikşah Dönemi Sultan Melikşah Döneminde devlet, imparatorluk özelliğine sahip olmuştur. Kutalmışoğlu Süleyman, kardeşi Mansur ve Artuk Bey Anadolu’nun fethi için görevlendirilmiştir. Süleyman Şah, İznik’i alarak Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlı Anadolu Selçuklu Devleti’ni kurmuştur (1077). Sultan Melikşah adına Ömer Hayyam tarafından güneş yılı esaslı Celali takvimi (Takvim-i Meliki) hazırlanmıştır. Hasan Sabbah’ın önderliğinde Bâtıni Hareketi başlamış, bu durum devletin varlığını tehlikeye düşürmüştür. Sultan Melikşah’ın ölümünden sonra taht kavgalarının başlaması devleti zayıflatmıştır. Sultan Sencer Döneminde 1141′de Karahitaylarla yapılan Katvan Savaşı’nda alınan yenilgi sonucunda devlet yıkılma sürecine girmiştir. 4. Büyük Selçukluların Önemli Yönleri Resmî dil Farsça’dır. İkta Sistemi uygulanmıştır. Atabeylik Sistemi oluşturulmuştur. Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılma Sebepleri Sınırlarının genişlemesi üzerine otoritenin korunamaması Ülke hanedanın ortak malıdır.” anlayışının yol açtığı taht kavgaları Meliklerin eğitiminden sorumlu atabeylerin bağımsız hareket etmesi İdari ve askerî alanda Türkmenlerin yerine İranlıların tercih edilmesi sonucunda Türkmenlerin küstürülmesi Bâtınilerin devlet adamlarına suikast faaliyetlerinde bulunması Abbasi halifelerinin, siyasi güçlerini kazanmak için Büyük Selçuklular aleyhine çalışması
