Berzah Hayatı Nasıldır? Berzah kelime anlamı set, engel, iki şey arasındaki perde anlamına gelir. Dini terim anlamı bakımından berzah; madde âlemi ile mana alemi "ruhlar alemi", ruhlar alemi yani ölümden sonra ruhların kıyamete dek kalacakları alem, ya da kabir aleminin adıdır. [es-Seyyit eş-Şerif el-Cürcanî, et-Tarifat, Kahire 1938, s. 38; Ragıb el-Isfahanî, el-Müfredat s. 56]. Berzah kavramı Kur'an-ı Kerîm'de üç yerde geçmektedir. Bunlardan "İki denizi kavuşmaları için salıvermiştir. "Böyle iken" aralarında karışmalarına engel perde berzah vardır karışamazlar. "[er-Rahman, 55/19-20] Ayrıca iki şey arasındaki engel anlamında kullanılmıştır. [el-Furkan, 25/53]. Müminun suresinde ise "Nihayet onlara ölüm gelip çatınca tekrar tekrar şöyle diyecekler: "Rabbim beni dünyaya geri gönder, ta ki ben zaayi ettiğim ömrüm mukabilinde iyi amel ve de harekette bulunayım ". Hayır onun söylediği hu söz hakikatte boş laftan ibarettir. Önlerinde ise diriltilip kaldırılacakları güne dek "dönmelerine mani" bir engel berzah vardır. " şekliyle, yani dünya ve kabir alemini ayıran perde manasında kullanılmıştır. [el-Mû'minun, 23/100]. Bu ayetten anlamaktayız ruhlar ölmemekte; cesedin ölümünden sonra, İslami ıstılahta berzah denilen bir alemde yaşamaktadırlar. Bilindiği gibi ruhlar birer emri ilahidir. Asıl mahiyetleri insanlar tarafından pek bilinmez, insan ölünce ruhu geçici olarak başka bir aleme gider; orada ameline göre ya rahat yaşar, ya da azap görür. O aleme "Alemi Berzah" denir ki dünya ile ahiretten başka bir alemdir. Yaşayışla ölüm arasındaki uyku alemi nasılsa; dünya ile ahiret arasındaki berzah alemi de o gibi bir varlıktır. Bunun mahiyetini yanlız Allah bilir. [Ömer Nasuhî Bilmen, Büyük İslam İlmihali s. 28], Berzah aleminde göçmüş ölülerin her birinin kendilerine göre bir hayatı vardır. "Berzah alemindeki yaşayış nasıldır?"sorusunun cevabında Şah Veliyyullah ed-Dehlevî şöyle der: "Bu alemde insanların [yani ruhlarının] sayılamayacak kadar çok tabakaları vardır. Fakat bu tabakalar başlıca dört sınıftır. Birincisi uyanıklık [yakaza] ehli olanlar ki, iyiliklerinden ve kötülüklerinden dolayı iyilik veya azap görecek olan ruhlardır. İkincisi ise tabiî uyku halinde olup rüya gören, rüya ile ferahlandırılan veya azaplandırılan ruhlardır. Üçüncüsü behîmî [hayvanî]ve melekî yönleri zayıf olanlardır. Bunlardan başka bir de fazilet ehli iyi ruhlar vardır ki [dördüncü sınıf olsa gerek] bunlar meleklere karışır, melekî bir hayat sürerler." [Huccetullahi'l-Baliğa, Kahire 1355, I/34-36].
