ARİF: Bilen, tanıyan, ilim ve irfan sahibi. 1. Allahü tealanın rızasını kazanmış, O'ndan başkasının sevgisini kalbinden çıkarmış, tasavvufta yetişip, kemale ermiş veli zat. arif-i billah da denir. Her şeyin kaynağı vardır. Takvanın (Allahü tealadan korkarak haramlardan, günahlardan sakınmanın) kaynağı ariflerin kalbleridir. (Hadis-i şerif-Künûz-ül-Hakaik) arif olan kimsenin alameti; susması, tefekkürü (Allahü tealanın büyüklüğünü düşünmesi), gördüklerinden ibret (ders) alması ve Allahü tealanın razı olduğu (beğendiği) şeyleri istemesidir. (S üleyman bin Ceza)) Resûlullah efendimizin sünnetini terk edeni ve O'ndan gelen edebleri gözetmekte gevşeklik göstereni arif zannetme. (Cüneyd-i Bağdadi) arif boş yere konuşmaz. Devamlı Allahü tealanın rızasını kazanmayı düşünür. (Bayezid-i Bistami) ariflerin kalbleri Hak tealanın azamet ve kibriyasına (büyüklük ve ululuğuna) hayrandır. (İmam-ı Rabbani) arif kendini herkesten aşağı bilir. (İmam-ı Rabbani) 2. Mütehassıs olduğu ilmi, zorlanmadan tatbik eden, kullanabilen kimse. alim ile arif arasında fark vardır. Mesela Arabi nahv ilminin, dil bilgisinin külli kaidelerini bilen, bu ilmin alimidir. Fakat bu bilgiyi yerinde zorlanmadan kullanabilen ise ariftir. (Seyyid Abdülhakim Arvasi)
