Allah'ın Varlığının Delilleri (Kısaca)

Allah'ın varlığının delilleri nelerdir?

İslam bilginlerine göre insandaki Allah inancı, zorunlu ve yaratılıştan olduğu için Allah Azze ve celle'nin varlığına dair dışarıdan deliller aramaya, mantıki ve akli deliller sunmaya ihtiyaç yoktur.

Yaratılışı bozulmamış, aklı karışmamış her insan Allah Azze ve celle'nin var ve bir olduğunu bulur ve anlar. Bu yoldaki kanıtlar sadece insanı uyarmak, içindeki kaçınılmaz bilgiyi ve şuuru geliştirmek içindir. Mıknatıs ile demir birbirine yaklaşınca mıknatıs demiri çeker. Nedeni şu ki bu onun doğasında gizlenmiştir ve bu özelliği bozulmadıkça da yaratılışının gereği gerçekleşecektir. İşte insan da böyledir ve O, sadece iç ve dış dünyada Allah Azze ve celle'nin varlığını ispat eden şeylere bakarak Cenab-ı Allah’ın varlığını bunlardan
anlayabilecek özellikte yaratılmıştır. Ayrıca insanın kendi yaratılışı da bizzat Allah Azze ve celle'nin varlığının açık bir delilidir.

İslam bilginlerinin çoğuna göre insan, öz benliğinde ve dış dünyada Allah Azze ve celle'nin varlığını gösteren birtakım deliller üzerinde durup düşünerek Cenab-ı Allah’ın varlığına ulaşmak durumundadır. “O’nu gözler idrak edemez. Fakat O, gözleri idrak eder” (el-En‘am 6/103) mealindeki ayet, Allah Azze ve celle'nin duyularla doğrudan doğruya idrak edilemeyeceğini bildirir. Ancak duyular, Allah Azze ve celle'i tanıyacak olan akla, gönüle ve kalbe malzeme temin ederler. Bu malzeme de yaratılmış olan her şeydir, evrenin ahenk ve düzenidir bunlar Allah Azze ve celle'nin varlığını gösteren belirtiler, izler ve delillerdir. İnsan, aklı ile bu belirti, iz ve kanıtlardan hareketle yaratıcıyı bulmaya çalışır. Bu bir ayette şöyle dile getirilir: “İnsanlara ufuklarda ve kendi nefislerinde ayetlerimizi göstereceğiz ki, onun gerçek olduğu, onlara iyice belli olsun…” (Fussılet 41/53; ayrıca bk. el-Mü’minun 23/12-14; el-Furkan 25/47; er-Rum 30/20-22; Yasin 36/37-40; Kaf 50/6-10).

Allah Azze ve celle'nin varlığına delalet eden ve insanı bu konuda düşünmeye ve iman etmeye çağıran Kur’an ayetlerini ve hadisleri dikkatlice inceleyip hem de dış dünyayı ve insanın yaratılışını gözlemleyen alimler, Allah’ın varlığını ispatlamak için insanın fıtraten Allah Azze ve celle inancına sahip oluşu (fıtrat delili), alemin ve alemdeki varlıkların sonradan yaratılmış olup bir yaratıcıya muhtaç olduğu (hudus delili), mümkün bir varlık olan alemin var olması için bir nedene ihtiyaç olduğu (imkan delili), tabiatın büyük bir ahenge ve şaşmaz bir düzene sahip olup bunun bir yaratıcının eseri olmasının gerektiği (nizam delili) gibi bazı deliller ortaya koymuşlardır.