ADEM Sözlükte "yokluk, hiçlik, varlığın zıddı ve varlığın yaratılmasından önceki hal" anlamına gelen adem, tasavvufta, "mâsivâ, zulmet, bâtıl, çirkin" anlamında kullanılmaktadır. Tasavvufta adem iki çeşittir: a) Mutlak adem (adem-i mahz); sırf yokluk anlamına gelir. Bu manada adem, var olması mümkün olmayan yok anlamındadır. b) Mümkün adem; mevcut olmayan, ancak var olması mümkün olan yokluktur. Bu anlamda adem, "şey", "ayn" ve "zât" olup bir kısım nitelik ve özelliklere sahiptir. Mümkün adem, Hakk'ın kendisinde tecelli ettiği bir aynadır. (M.C.)
